Τόν παππού μας τόν Ἰσοκράτη παρ’ ὅτι πλειστάκις ἡμερησίως τόν ἀναφέρομεν δέν τόν γνωρίζομεν. Ἀλλά ἀς τόν μάθομεν ἀπό τάς σκέψεις του καί τά ἔργα του.
ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΙΚΟΣ
«Οἱ γὰρ κατ’ ἐκεῖνον τὸν χρόνον τὴν πόλιν διοικοῦντες κατεστήσαντο πολιτείαν οὐκ ὀνόματι μὲν τῷ κοινοτάτῳ καὶ πραοτάτῳ προσαγορευομένην, ἐπὶ δὲ τῶν πράξεων οὐ τοιαύτην τοῖς ἐντυγχάνουσι φαινομένην, οὐδ’ ἣ τοῦτον τὸν τρόπον ἐπαίδευε τοὺς πολίτας ὥσθ’ ἡγεῖσθαιτὴν μὲν ἀκολασίαν δημοκρατίαν, τὴν δὲ παρανομίαν ἐλευθερίαν, τὴν δὲ παρρησίαν ἰσονομίαν, τὴν δ’ ἐξουσίαν τοῦ ταῦτα ποιεῖν εὐδαιμονίαν, ἀλλὰ μισοῦσα καὶ κολάζουσα τοὺς τοιούτους βελτίους καὶ σωφρονεστέρους ἅπαντας τοὺς πολίτας ἐποίησεν».
Δηλ. Διότι οἱ διοικοῦντες τήν πόλιν, ἐκεῖνον τόν χρόνον(ἐννοεῖ Κλεισθένην, Σόλωνα), ἐγκατέστησαν πολίτευμα ὄχι μόνον διακηρυσομένον κάτ΄ ὄνομα, ὡς εὐπροσήγορον καί ἀξιαγάπητον, καί δέν ἦτο δέ φαινομενική ἡ ἐπίτευξις αὐτῶν τῶν σκοπῶν εἰς αὐτήν τήν πολιτείαν, ἀλλά καί ἐν τοῖς πράγμασι, οὔτε δέ κατά τοιοῦτον τρόπον ἐπαίδευαν τούς πολίτας ὥστε νά τούς καθοδηγοῦν εἰς τρόπον ὥστε, νά μήν θεωροῦν τήν ἀκολασίαν δημοκρατίαν, τήν παρανομίαν ἐλευθερίαν, τήν αὐθάδειαν ἰσονομίαν καί οὔτε τήν ἐξουσίαν ὅταν αὐτά πραγματοποιεῖ, εὐδαιμονίαν, ἀλλά τούς ἐπαίδευε ὥστε νά ἀπεχθάνονται αὐτά καί νά τιμωροῦνται αὐτοί πού ἔχουν τοιαύτην συμπεριφοράν, καί ἐποίησεν καλυτέρους καί σωφρονεστέρους ἅπαντας τούς πολίτας.
ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ ΠΡΟΣ ΔΗΜΟΝΙΚΟΝ
«Στέργε μὲν τὰ παρόντα, ζήτει δὲ τὰ βελτίω. Μηδενὶ συμφορὰν ὀνειδίσῃς· κοινὴ γὰρ ἡ τύχη καὶ τὸ μέλλον ἀόρατον».
«Πᾶν ὅ τι ἂν μέλλῃς ἐρεῖν, πρότερον ἐπισκόπει τῇ γνώμῃ· πολλοῖς γὰρ ἡ γλῶττα προτρέχει τῆς διανοίας».
Δηλ. (Διά κάθε τί πού σκέπτεσαι νά πεῖς, πρωτίτερα ἐπιθεώρισε τήν γνώμην σου, διότι εἰς πολλούς ἡ γλῶττα προτρέχει τῆς διανοίας)
«Κάλλος μὲν γὰρ ἢ χρόνος ἀνήλωσεν ἢ νόσος ἐμάρανεν, πλοῦτος δὲ κακίας μᾶλλον ἢ καλοκαγαθίας ὑπηρέτης ἐστὶν».
« Μηδέποτε μηδὲν αἰσχρὸν ποιήσας ἔλπιζε λήσειν· καὶ γὰρ ἂν τοὺς ἄλλους λάθῃς, σεαυτῷ συνειδήσεις». Δηλ. μηδέποτε νά ἐλπίζης ὅτι θά διαφύγη τῆς προσοχῆς ὅταν κάμεις κάτι τό αἰσχρόν· καί ἐάν πάλιν διαφύγεις τῶν ἄλλων, θά ἔχης τύψεις συνειδήσεως.
«Τοὺς μὲν θεοὺς φοβοῦ, τοὺς δὲ γονεῖς τίμα, τοὺς δὲ φίλους αἰσχύνου, τοῖς δὲ νόμοις πείθου».
«Τὰς ἡδονὰς θήρευε τὰς μετὰ δόξης· τέρψις γὰρ σὺν τῷ καλῷ μὲν ἄριστον, ἄνευ δὲ τούτου κάκιστον».
«Ἐὰν ᾖς φιλομαθής, ἔσει πολυμαθής. σοφία γὰρ μόνον τῶν κτημάτων ἀθάνατον.
«Τὰς ἐντεύξεις μὴ ποιοῦ πυκνὰς τοῖς αὐτοῖς, μηδὲ μακρὰς περὶ τῶν αὐτῶν· πλησμονὴ γὰρ ἁπάντων».
«Μᾶλλον ἀποδέχου δικαίαν πενίαν ἢ πλοῦτον ἄδικον·»
«Δύο ποιοῦ καιροὺς τοῦ λέγειν, ἢ περὶ ὧν οἶσθα σαφῶς, ἢ περὶ ὧν ἀναγκαῖον εἰπεῖν».
Δηλ. Δύο εἶναι αἱ κατάλληλαι εὐκαιρίαι διά νά ὁμιλήσης, ἤ περί αὐτῶν τά ὁποία σαφῶς καί καλῶς γνωρίζεις ἤ ὅταν περί αὐτῶν εἶναι ἀναγκαῖον νά ὁμιλήσης
ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ ΠΡΟΣ ΝΙΚΟΚΛΕΑ
«γιγνώσκων ὅτι τὸ τῆς πόλεως ὅλης ἦθος ὁμοιοῦται τοῖς ἄρχουσιν».
«εἰ δεινὸν ἡγήσαιο τοὺς χείρους τῶν βελτιόνων ἄρχειν καὶ τοὺς ἀνοητοτέρους τοῖς φρονιμωτέροις προστάττειν·»
Δηλ. δέν ὑπάρχει χειρότερον κακόν ἀπό τό νά ἐξουσιάζουν οἱ κάκιστοι τούς καλλιτέρους καί οἱ πλέον ἀνόητοι νά πραστάζουν τούς φρονιμωτέρους.
Σημείωσις: Ὁ φιλόσοφος Ἰσοκράτης σέ δύο ἀράδες περιγράφει τήν σημερινήν πραγματικότητα. Σήμερον ἀπό παθητικήν μας ἀδράνειαν, ἀνεχόμεθα, οἱ κάκιστοι νά ἐξουσιάζουν τούς καλλιτέρους καί οἱ ἀνόητοι τούς φρονιμοτέρους,
ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ ΠΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΝ
Ὁ μέγας θεωρητικός τῆς πανελληνίου συμμαχίας καί τῆς ἐκστρατείας κατά τῶν βαρβάρων μέγας φιλόσοφος Ἰσοκράτης, γράφει εἰς τόν Βασιλέα τῆς Μακεδονίας Φίλιππον: «μέλλω γάρ σοι συμβουλεύειν προστῆναι τῆς τε τῶν Ἑλλήνων ὁμονοίας καὶ τῆς ἐπὶ τοὺς βαρβάρους στρατείας: ἔστι δὲ τὸ μὲν πείθειν πρὸς τοὺς Ἕλληνας συμφέρον, τὸ δὲ βιάζεσθαι πρὸς τοὺς βαρβάρους χρήσιμον».
Δηλ. Σκέπτομαι νά σέ συμβουλεύσω νά τοποθετηθῆς ἐπικεφαλής τῆς ἑνότητος τῶν Ἑλλήνων, διά τήν ἐκστρατίαν ἐναντίον τῶν βαρβάρων: εἶναι δέ πρός τό συμφέρον τῶν Ἑλλήνων νά πεισθοῦν εἰς αὐτό, χρήσιμος δέ εἶναι ἡ ἰσχυρά πίεσις πρός τούς βαρβάρους.
ΙΣΟΚΡΑΤΟΥΣ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ
Οἱ Ἕλληνες πρός τιμήν τῆς 100ης Ὁλυμπιάδος ἀναθέτουν εἰς τόν Σοφόν Ἰσοκράτην νά ἐκφωνήση μίαν ὁμιλίαν. Ὁ Ἰσοκράτης γράφει τόν ἐπονομαζόμενον «Πανηγυρικόν» του, καί μεταξύ τῶν ἄλλων ἀπευθυνόμενος πρός τούς Ἔλληνας τούς λέγει: «ταύτην γὰρ οἰκοῦμεν οὐχ ἑτέρους ἐκβαλόντες οὐδ᾽ ἐρήμην καταλαβόντες οὐδ᾽ ἐκ πολλῶν ἐθνῶν μιγάδες συλλεγέντες, ἀλλ᾽ οὕτω καλῶς καὶ γνησίως γεγόναμεν ὥστ᾽ ἐξ ἧσπερ ἔφυμεν, ταύτην ἔχοντες ἅπαντα τὸν χρόνον διατελοῦμεν, αὐτόχθονες ὄντες».
Δηλ. «Εἰς αὐτήν τήν χώραν κατοικοῦμεν χωρίς νά ἐκδιώξωμεν ἄλλους, οὔτε ἦτο ἔρημος καί τήν καταλάβαμεν, οὔτε ἀπό πολλά ἔθνη ὡς μιγάδες ἐδῶ συγκεντρωθήκαμεν, ἀλλ΄ οὕτως καλῶς καί γνησίως ὑπάρχομεν, ὥστ΄ἐξ αὐτῆς ἀκριβῶς γεννηθήκαμεν, ταύτην κατέχοντες καθ΄ὅλον τόν χρόνον ἐξακολουθοῦμεν νά ζῶμεν, καθ΄ὅτι εἴμαστε αὐτόχθονες». Σοφά λόγια, ἀπό Σοφούς ἀνθρώπους
Σήμερον μερικοί ἀνθέλληνες πρωθυπουργοί διακαῶς ἐπιθυμοῦν, ὀρμόμενοι ἀπό διάφορα ψυχοπαθολογικά κίνητρα, νά μετατρέψουν τήν Πατρίδαν τῶν μεγαλυτέρων Φιλοσόφων καί Ἡρώων τῆς Παγκοσμίου κoινότητος σέ χῶρον ρευστής πληθυσμιακής συνθέσεως. Καί ὡς ψυχοπαθολογικά ἄτομα μέ δόλιον τρόπον ὑπέκλεψαν τήν ψῆφον τῶν Ἑλλήνων, καί ἀντί νά ἐκφράζουν τήν βούλησιν σου, ὡς ἐπιτάσει εἰς τό πρῶτον ἄρθρο τοῦ Συντάγματος ἡ παράγραφος 2 καί 3 πού λέγει: «2. Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία. 3. Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα», ὄχι μόνον καταπατοῦν αὐτά τά θεμελιώδη ἄρθρα τοῦ Συντάγματος, ἀλλά καί ἐπιστρατεύουν ὅλην τήν δύναμην τῶν Μ.Α.Τ διά νά σοῦ ἐπιβάλλουν τήν ἰδικήν τους ἄρρωστη σκέψιν. Ἕλληνα θέλουν νά σέ ἐξοντώσουν. Αὐτονόητον εἶναι ὅτι δέν πρέπει νά τούς τό ἐπιτρέψης. Διότι ὁ ἄλλος πανμέγιστος τῶν φιλοσόφων Σωκράτης λέγει: «Μητρός τε καί πατρός καί τῶν ἄλλων προγόνων ἁπάντων τιμιώτερον ἔστιν ἡ πατρίς καί σεμνότερον καί ἁγιώτερον καί ἐν μείζονι μοίρα καί παρά θεοῖς καί παρ’ ἀνθρώποις τοῖς ΝΟΥΝ ΕΧΟΥΣΙ». Καί ἐπειδή οἱ Ἕλληνες ΝΟΥΝ ΕΧΟΥΝ, ἕνα ἔχουν Ἱερόν καθῆκον νά τιμῶμεν καί νά σεβώμεθα τήν Σοφίαν τῶν προγόνων μας.
Διέξοδος εἰς τό ἀδιέξοδον πού ἔχομεν περιέλθει ὑπάρχει. Ἐπιστροφή εἰς τό μεγαλεῖον, τήν δόξαν, τήν λαμπρότητα, τήν σοφίαν, τήν μεγαλοπρέπειαν, τήν φιλοπατρίαν, τήν ἀνδρείαν τῶν προγόνων μας, ἐπιστροφή εἰς τάς ἙλληνοΧριστιανικάς μας παραδόσεις. Ἐπιστροφή εἰς τά κελεύσματα τοῦ Ἰσοκράτη, διότι ταύτην τήν Πατρίδα διαχρονικῶς οἰκοῦμεν ὡς Ἕλληνες. Ελληνικήν μᾶς τήν ἄφησαν μέ ποτάμια αἴματος εἰς τά πεδία τῶν μαχῶν, ελληνικήν ὀφείλομεν νά τήν παραδώσωμεν εἰς τάς γενεάς πού ἔρχονται.
Ἰατρός -Νικόλαος Μ.
