Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή βλέπουμε ότι η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου χωρίζεται σε 3 φάσεις. Η πρώτη κατά τη διάρκεια του Ά παγκόσμιου πολέμου (1914 - 16), η δεύτερη από το 1916 έως 1918 και η τρίτη από το 1918 έως το 1923.
Ο Ποντιακός Ελληνισμός είχε πετύχει στα μέσα του 19ου αιώνα σημαντική άνθηση τόσο οικονομική όσο και πνευματική, αλλά και πληθυσμιακή.
Την περίοδο εκείνη η οθωμανική αυτοκρατορία βρισκόταν σε παρακμή έχοντας ήδη χάσει από την περίοδο των βαλκανικών πολέμων τα εδάφη που είχε άλλοτε κατακτήσει στην Ευρώπη.
Να τονίσουμε πως όλη αυτή η φθίνουσα πορεία του Σουλτανάτου οδήγησε στο να εμφανιστεί το κίνημα των Νεότουρκων το 1908 με φαινομενικά πιο δημοκρατικές απόψεις, ενώ ένα χρόνο μετά την επικράτηση τους έδειξαν το τι επιδίωκαν.
Αυτό που απέμεινε λοιπόν στη Τουρκία μετά την ήττα της στα Βαλκάνια το 1913, ήταν να εξασφαλίσει ότι δεν θα απειληθούν τα εδάφη που κατείχε στην Ιωνία. Έτσι ξεκίνησαν την σταδιακή γενοκτονία των γηγενών πληθυσμών της περιοχής (Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου, Αρμένιοι).
Το 1ο κύμα μαζικών διώξεων ξεκίνησε το 1915 όταν η Τουρκία έχανε από την Ρωσία. Εκεί προσπάθησε να αποδώσει ευθύνες στους Έλληνες που υπηρετούσαν στον οθωμανικό στρατό. Έτσι ξεκίνησαν τα τάγματα εργασίας με πολλούς Πόντιους να επαναστατούν και να καταφεύγουν στα βουνά. Στην επαρχία της Κερασούντας κάηκαν 88 χωριά. Γύρω στους 30.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να διανύσουν πεζοί την πορεία προς την Άγκυρα. Ένα μεγάλο μέρος αυτών πέθανε κατά τη διάρκεια της διαδρομής.
Οι εκτοπίσεις συνεχίζονται όταν οι Ρώσοι εισέρχονται στην Τραπεζούντα το 1916. Με το πρόσχημα ότι οι Πόντιοι βοήθησαν τους Ρώσους, μεγάλο μέρος των κατοίκων της περιοχής εκτοπίστηκε. Επίσης πολλές γυναίκες υποχρεώθηκαν να εξισλαμιστούν.
Όλο αυτό έκανε τους Πόντιους να δημιουργήσουν αντάρτικες ομάδες ώστε να αντισταθούν.
Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου εξορίστηκαν συνολικά 235.000 Πόντιοι, ενώ 80.000 μετανάστευσαν στη Ρωσία. Λιγότερο έντονες ήταν οι διώξεις που υπέστησαν, τότε, οι Έλληνες του ανατολικού Πόντου, στην περιοχή της Τραπεζούντας, κυρίως λόγω της ικανότητας του μητροπολίτη Χρύσανθου να συνδιαλλάσσεται με τις τοπικές αρχές, αλλά και από το γεγονός ότι από τον Απρίλιο του 1916 η περιοχή καταλήφθηκε από τον ρωσικό στρατό.
Ωστόσο, μετά την επικράτηση των μπολσεβίκων και την ανατροπή του Τσάρου, υπογράφηκε η συνθήκη Μπρεστ - Λιτόφσκ, βάσει της οποίας οι σοβιετικοί τερμάτιζαν την εμπλοκή τους στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, συνομολογούσαν ειρήνη με τις Κεντρικές Δυνάμεις και αποχωρούσαν από τα προηγουμένως καταληφθέντα εδάφη του Ανατολικού Πόντου. Η αποχώρηση, που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 1918 και ολοκληρώθηκε το Φεβρουάριο, οδήγησε σε έξαρση των βιαιοπραγιών από Τούρκους άτακτους (τσέτες) σε βάρος των απροστάτευτων τώρα, χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής. Ταυτόχρονα οι σοβιετικοί εγκατέλειψαν τον εξοπλισμό και τα πολεμοφόδιά τους, τα οποία περιήλθαν στα χέρια των ατάκτων Οθωμανών. Από το 1914 έως το 1918, περισσότεροι από 230.000 Πόντιοι έχασαν, έτσι, τη ζωή τους.
Έτσι τελειώνει και η 2η φάση της γενοκτονίας.
Η 3η φάση ξεκινά με την απόσυρση του ρωσικού στρατού και την άφιξη του Κεμάλ Ατατούρκ. Με την άφιξή του το 1919 εντάθηκε η δράση των άτακτων τσετών.
Στις 29 Μαΐου ο Κεμάλ αναθέτει στον Τοπάλ Οσμάν την επιχείρηση για μαζικό εκτοπισμό του τοπικού πληθυσμού. Σε σχεδόν 400 χωριά στην περιοχή της Τραπεζούντας πραγματοποιήθηκαν σφαγές.
Το 1920 είχαμε μαζική εξόντωση 6.000 Ποντίων στη περιοχή της Μπάφρας που έψαχναν καταφύγιο σε εκκλησίες της περιοχής.
Να σημειώσουμε πως το 1921 πολλοί άνθρωποι του πνεύματος καθώς και πολλοί προύχοντες συνελήφθηκαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο από τα δικαστήρια που είχε στήσει ο Κεμάλ. Επίσης πολλά νέα παιδιά και κυρίως κοπέλες αρπάζονταν δια της βίας από τις οικογένειες τους και δίνονταν σε χαρέμια εύπορων Τούρκων.
Τα επίσημα στοιχεία της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου αναφέρουν 353.000 θύματα. Άλλοι λένε ότι είναι πολύ μεγαλύτερος. Επίσης μεγάλος ήταν ο αριθμός αυτών που κατέφυγαν ως πρόσφυγες είτε στην Ελλάδα είτε αλλού. Γίνεται λόγος για 400.000 πρόσφυγες.
Σε μια περίοδο κατά την οποία η τουρκική προκλητικότητα όλο και διογκώνεται, εμείς οι Έλληνες εθνικιστές και πατριώτες έχουμε χρέος σε καιρούς πλήρης αποχαύνωσης και σιωπής να μιλάμε για το τι εγκλήματα διέπραξαν αυτοί που κάποιοι θολοκουλτουριάρηδες τους αποκαλούν "γείτονες" και μιλούν περί αρμονικής συνύπαρξης.
Ποια αρμονική συνύπαρξη με αυτούς που μιλούν περί "γαλάζιας πατρίδας" αναφερόμενοι στο ελληνικό Αιγαίο και οργιάζουν στην Θράκη μέσω των πρακτόρων του τουρκικού προξενείου. Πώς να υπάρξει φιλία με αυτούς που θέσπισαν το κράτος τους πάνω στις πατρογονικές μας εστίες και στο αίμα των προγόνων μας;
ΠΟΝΤΟΣ ΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ...
Νίκος Μακρής
