Τις τελευταίες ώρες τα Υπόγεια του Μαξίμου επαίρονται για την αλλαγή που είχαν κάνει -πράγματι- στο άρθρο 86 του Συντάγματος και του επαίσχυντου νόμου περι ευθύνης Υπουργών στην αναθεώρηση του 2019. Μια αλλαγή ωστόσο που ήταν αμιγώς υποκριτική, ψηφοθηρική και προσχηματική και ο μόνος λόγος που έγινε ήταν για να προσδώσει μια αίγλη “διαφάνειας και λογοδοσίας” στην τότε νεοεκλεγείσα κυβέρνηση Μητσοτάκη. Την συνέχεια βέβαια την ξέρουμε πάρα πολύ καλά: Λίστες Πέτσα, Υποχρεωτικοί Εμβολιασμοί, Υποκλοπές, Δημητριάδης, Πάτσης, παρεμβάσεις στην δικαιοσύνη, αποκλεισμός κομμάτων, Τέμπη και ο κατήφορος συνεχίζεται.
Ο κλοιός πλέον στενεύει επικίνδυνα για την Κυβερνητική καμόρα για αυτό και επιστρατεύουν κάθε θεμιτό και αθέμητο μέσο για να καταστείλουν την κοινωνική οργή. Επειδή όμως το ellhnes.net απευθύνεται σε σκεπτόμενους Έλληνες με στόχο την συλλογική και εθνική τους αφύπνιση πάμε να δούμε για ποιον λόγο το πολιτικό σύστημα ΔΕΝ καταργεί εντελώς το άρθρο 86 που καλύπτει τους Υπουργούς.
Το άρθρο 86 θεσμοθετεί μια ιδιαίτερη μεταχείριση για τους υπουργούς, διαφορετική από αυτή που ισχύει για τους υπόλοιπους πολίτες. Το βασικό πρόβλημα είναι ότι παραμένει η αρχή της πολιτικής διαχείρισης των ποινικών ευθυνών, αφού η δίωξη των υπουργών εξακολουθεί να εξαρτάται από πολιτικές αποφάσεις (της Βουλής). Σε μια πραγματικά ισότιμη Δημοκρατία, οι υπουργοί θα έπρεπε να δικάζονται όπως όλοι οι πολίτες, χωρίς να χρειάζεται η άδεια των πολιτικών τους αντιπάλων ή συμμάχων.
Παρότι λοιπόν το 2019 αφαιρέθηκε το θέμα της παραγραφής, το ζήτημα της αρμοδιότητας της Βουλής παραμένει. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, για να κινηθεί δίωξη κατά υπουργού, απαιτείται απόφαση της Βουλής. Αυτό σημαίνει ότι η Δικαιοσύνη δεν έχει απόλυτη ανεξαρτησία να ερευνήσει αυτεπάγγελτα υποθέσεις διαφθοράς ή εγκληματικών πράξεων υπουργών, αλλά εξαρτάται από τις εκάστοτε πολιτικές ισορροπίες. Είναι στο σημείο αυτό όπου ΠΑΣΟΚ και ΝΔ συνεργάζονται για να βγάλουν λάδι τον Τριαντόπουλο ή – ανάλογα με την εξέλιξη της ποινικής διαδικασίας και οποία άλλα στοιχεία προκύψουν – να τον “θυσιάσουν” προκειμένου να καλύψουν άλλα πολιτικά πρόσωπα.
Αν και καταργήθηκε η σύντομη παραγραφή, το άρθρο 86 εξακολουθεί να παρέχει μια αίσθηση ασυλίας στους υπουργούς. Ιστορικά, η Βουλή σπάνια αποφάσισε την παραπομπή υπουργών, αφού η εκάστοτε κυβερνητική πλειοψηφία καλύπτει τα στελέχη της. Έτσι, πρακτικά, το άρθρο 86 λειτουργεί ακόμα ως δίχτυ προστασίας για την πολιτική ελίτ.
Ακόμα και με την αλλαγή του 2019, το άρθρο 86 εξακολουθεί να παρέχει μια μορφή ασυλίας στους πρώην υπουργούς, αφού η Βουλή διατηρεί αρμοδιότητες για την άσκηση δίωξης. Αν πραγματικά υπήρχε ισότητα, οποιοσδήποτε πολίτης θα μπορούσε να καταγγείλει έναν πρώην υπουργό και να ξεκινήσει δικαστική έρευνα χωρίς τη μεσολάβηση της Βουλής.
Το γεγονός ότι η ΝΔ, αλλά και τα υπόλοιπα κόμματα, δεν προχώρησαν στην πλήρη κατάργηση του άρθρου 86, αποδεικνύει ότι υπάρχει διακομματική βούληση διατήρησης ενός συστήματος προστασίας των υπουργών. Παρά τις βαρύγδουπες δηλώσεις για διαφάνεια, κανένα κόμμα δεν επιδίωξε την πλήρη υπαγωγή των υπουργών στο κανονικό ποινικό δίκαιο.
Οι λόγοι που δεν καταργούν εντελώς το Άρθρο 86
Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι του το άρθρο 86 παραμένει σε ισχύ
Πρώτον και κύριο η πολιτική αυτοπροστασία: Τα κόμματα γνωρίζουν ότι εναλλάσσονται στην εξουσία και φοβούνται ότι αν το άρθρο 86 καταργηθεί, οι αντίπαλοί τους θα μπορούν να ασκήσουν εύκολα διώξεις εναντίον τους. Σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης ωστόσο, δεν απολαμβάνει τέτοιας προστασίας το πολιτικό προσωπικό!
Δεύτερον η συντεχνιακή νοοτροπία: Το πολιτικό σύστημα προστατεύει τον εαυτό του. Η πολιτική ελίτ δεν θέλει να εκτεθεί σε δικαστικές περιπέτειες μετά την αποχώρησή της από την εξουσία. Για αυτό άλλωστε είδαμε στο παρελθόν εισαγγελικά αιτήματα για διερεύνηση ποινικών ευθυνών Υπουργών και Πρωθυπουργών να παραμένουν στα συρτάρια της Βουλής από “αντίπαλες” παρατάξεις και να παραγράφονται με σιγή ασυρμάτου.
Τρίτον η δικαιολογία περί “πολιτικών διώξεων”: Συχνά υποστηρίζεται ότι, αν δεν υπάρχει κάποια θεσμική προστασία, κάθε κυβέρνηση θα χρησιμοποιεί τη Δικαιοσύνη για να κυνηγήσει τους πολιτικούς αντιπάλους της. Αυτό όμως δεν στέκει, γιατί οι απλοί πολίτες δεν έχουν καμία παρόμοια προστασία, ενώ έχουμε δει στο παρελθόν κυβερνήσεις να παρεμβαίνουν με ευθύ τρόπο στην δικαιοσύνη για πολιτικούς τους αντιπάλους οπότε αυτή η δικαιολογία καταρρίπτεται (βλέπε Σαμαρά, καταγγελίες Τζανερίκου κ.α).
Νοοτροπία “ήπιας μεταρρύθμισης”: Οι αλλαγές που γίνονται συνήθως αποτελούν ημίμετρα, ώστε να δίνεται η εντύπωση ότι υπάρχει πρόοδος, χωρίς όμως να αλλάζει η ουσία. Για αυτό τον λόγο η ΝΔ παρουσιάζει σαν δική της επιτυχία την αλλαγή του άρθρου 86, ώστε να ρίχνει στάχτη στα μάτια των πολιτών.
Τι θα έκανε μια ΕθΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ;
Πλήρης κατάργηση του άρθρου 86 και υπαγωγή των υπουργών στη Δικαιοσύνη χωρίς την παρέμβαση της Βουλής. Αν ένας υπουργός διαπράξει ποινικό αδίκημα, θα πρέπει να διώκεται από τον εισαγγελέα, όπως κάθε πολίτης, χωρίς την ανάγκη πολιτικής έγκρισης.
Το άρθρο 86, ακόμη και μετά την αναθεώρηση του 2019, εξακολουθεί να προστατεύει τους υπουργούς από την πλήρη εφαρμογή της Δικαιοσύνης. Η μη κατάργησή του αποτελεί σαφή ένδειξη ότι το πολιτικό σύστημα φοβάται την ισονομία και προτιμά να κρατά ένα μηχανισμό ελέγχου της δίωξης των στελεχών του. Αν θέλουμε πραγματική διαφάνεια, το άρθρο 86 πρέπει να καταργηθεί ολοκληρωτικά.
