Τα τελευταία σαράντα χρόνια οι «εκσυγχρονιστικοί» λεγόμενοι ελληνικοί πνευματικοί κύκλοι, στα πλαίσια της αναθεωρήσεως της ελληνικής ιστορίας, διατείνονται ότι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ο υπόδουλος Ελληνισμός ζούσε ειρηνικά με τον κατακτητή, χαρακτηρίζουν «ανεκτική» την οθωμανική αυτοκρατορία έναντι των υπόδουλων σ΄ αυτήν λαών∙ αποσιωπούν τον καταπιεστικό χαρακτήρα της και εξοβελίζουν από τα γραπτά τους, από τον δημόσιο λόγο τους τις λέξεις παιδομάζωμα, σκλαβιά, καταπίεση, βίαιος εξισλαμισμός, φορολογία, τα οποία βίωσε το υπόδουλο Γένος μας.

Την καλύτερη απάντηση περί της τουρκικής «ανεκτικότητας» έναντι των Ελλήνων, περί της ειρηνικής συμβιώσεως στην διάρκεια της Τουρκοκρατίας κατακτητών και υποδούλων, την δίνουν τα δημοτικά μας τραγούδια της περιόδου αυτής, όπως τα Κλέφτικα, δημιουργήματα του ανώνυμου ποιητή του Γένους, το καθρέφτισμα των βιωμάτων της λαϊκής ψυχής.

Τα Κλέφτικα τραγούδια εκφράζουν την αγάπη και τον θαυμασμό του υπόδουλου ελληνικού λαού, προς τους Κλέφτες, για την επαναστατική τους δράση∙ αποτυπώνουν τα συναισθήματα αντιστάσεως του υπόδουλου Ελληνισμού.

Μάννα σου λέω δεν μπορώ τους Τούρκους να δουλεύω,

Δεν ημπορώ δεν δύναμαι εμάλλιασ΄ η καρδιά μου.

Θα πάρω το ντουφέκι μου, να πάω να γένω κλέφτης.

Να κατοικήσω στα βουνά και στες ψηλές ραχούλες.

Νάχω τους λόγγους συντροφιά, με τα θεριά κουβέντα

Νάχω τα χιόνια για σκεπή, τους βράχους για κρεββάτι

Νάχω με τα κλεφτόπουλα καθημερνό λημέρι

Θα φύγω μάννα, και μην κλαις, μόν δό μου την ευχή σου

Κ’ ευχήσου με, μαννούλα μου, Τούρκους πολλούς να σφάξω […].

(Παπαρρηγόπουλος, τ. 6, σσ. 546-547)

Ο μαρξιστής ιστορικός Νίκος Σβορώνος (1911-1989), αναφερόμενος στην Κλεφτουριά, γράφει ότι οι ανταρτικές ομάδες, που σχηματίσθηκαν, όπως γράφει, από τα πρώτα χρόνια της κατάκτησης, απετέλεσαν πραγματικές στρατιωτικές ομάδες με ιδιαίτερη οργάνωση, που βρίσκονταν σε διαρκή ένοπλη σύγκρουση με τον κατακτητή. (βλ. Σβορώνος, σ. 92).

Βέβαια οι «εκσυγχρονιστές» διανοούμενοι διαψεύδουν και τον Σβορώνο. Διατείνονται ότι στους μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους χρόνους ιδιαίτερα η Κλεφτουριά περιβλήθηκε από μυθοποιητική διάσταση, για να στηριχθεί η θέση της συνεχούς αντιστάσεως του Ελληνισμού την περίοδο της Τουρκοκρατίας, κάτι που οι ίδιοι ασφαλώς απορρίπτουν.

Κλέφτης

Τα επαναστατικά κινήματα

Όμως, ως προς την μη αντίσταση του υπόδουλου Ελληνισμού, οι αποδομητές της ελληνικής ιστορίας διαψεύδονται και από τα ίδια τα γεγονότα∙ πέραν, δηλαδή, της διαχρονικής δράσεως των Κλεφτών, τους διαψεύδουν και τα διάφορα επαναστατικά κινήματα, τα οποία έλαβαν χώρα στην Ελλάδα κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας, που αποδεικνύουν ακριβώς την διαχρονική ένοπλη αντίσταση του υπόδουλου Ελληνισμού. Τα σημαντικότερα από τα κινήματα αυτά, που προσπερνά η προοδευτική διανόηση, είναι:

Στα 1464 ο Μιχαήλ Ράλλης στην Σπάρτη και ο Πέτρος Μπούας στην Αρκαδία κήρυξαν την πρώτη επανάσταση. Τα αποτελέσματα ολέθρια, για τους επαναστατημένους Έλληνες.

Στα 1479 ο πρόκριτος της Μάνης Κορκόδειλος Κλαδάς συγκέντρωσε στρατό 10.000 περίπου ανδρών, με τον οποίο ενώθηκε ο οπλαρχηγός Θεοδωρος Μπούας με 60 έφιππους Αρματολούς και διέσχισαν μαχόμενοι την Πελοπόννησο, την Ακαρνανία και την Ήπειρο, τελικά, όμως, ηττήθησαν προ του Αυλώνος.

Στα 1494 οι Βοιωτοί, οι Ακαρνάνες, οι Θεσσαλοί και οι Ηπειρώτες επαναστάτησαν χωρίς επιτυχία.

Στα 1525 ο ορθόδοξος μητροπολίτης της Ρόδου Ευθύμιος ετέθη επικεφαλής επαναστάσεως, η οποία τελικώς κατεπνίγη, με αποτέλεσμα να σφαγούν ανηλεώς οι πρόκριτοι του νησιού και πολλές χιλιάδες Ροδίτες.

Ακολουθούν οι επαναστάσεις των Πελοποννησίων το 1532, των Χειμαρριωτών στα 1537 και 1566.

Το 1574, μετά την Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571), στην οποία πολέμησαν και Έλληνες μαζί με τους Ευρωπαίους εναντίον των Τούρκων, ο επίσκοπος Μεθώνης Μακάριος ύψωσε την σημαία της επαναστάσεως, η οποία επεκτάθηκε στην Πελοπόννησο, την Αττική, την Βοιωτία, την Θεσσαλία, την Μακεδονία και τα νησιά του Αιγαίου. Οι τουρκικές δυνάμεις κατέπνιξαν την επανάσταση και ο Μακάριος έπεσε ηρωικώς μαχόμενος. Ογδόντα πέντε και πλέον χιλιάδες άνθρωποι εσφάγησαν εκ των οποίων τριάντα χιλιάδες στην Μακεδονία και δέκα πέντε χιλιάδες στα νησιά του Αιγαίου, οι δε μητροπολίτες Θεσσαλονίκης και Πατρών κάηκαν ζωντανοί από τους Τούρκους.

Το 1585 ο Αρματολός Βονίτσης και Λούρου Θεόδωρος Γρίβας εξηγέρθη στην Ακαρνανία, επίσης στην Ήπειρο οι Αρματολοί Πούλιος Δράκος και Μαλάμος, που κατέλαβαν την Άρτα και ώρμησαν κατά των Ιωαννίνων, τελικά, όμως, κατατροπώθηκαν από τους Τούρκους.

Το 1612 οι Έλληνες της Ηπείρου και Θεσσαλίας ξεσηκώθηκαν υπό την ηγεσία του επισκόπου Τρίκκης Διονυσίου και επεχείρησαν να καταλάβουν τα Ιωάννινα, χωρίς επιτυχία. Ο Διονύσιος, που ονομάσθηκε και Σκυλόσοφος, συνελήφθη από τους Τούρκους, οι οποίοι τον έγδαραν ζωντανό.

Ο Διονύσιος «Σκυλόσοφος», Επίσκοπος Τρίκκης,

από χειρόγραφο της Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών.

Στα 1712 έχουμε την επανάσταση του Τσεκούρα στην Ήπειρο και Ακαρνανία.

Στα 1770 με την εμφάνιση του ρωσικού στόλου στα παράλια της Πελοποννήσου, όλοι οι Έλληνες πήραν τα όπλα εναντίον των Τούρκων. Ακολούθησε σφαγή εβδομήντα χιλιάδων Ελλήνων, κάηκαν πόλεις και χωριά. Ο πόλεμος αυτός έληξε με την συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή (1774) μεταξύ Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Το 1787 έχουμε το κίνημα του Λάμπρου Κατσώνη, ο οποίος με ορμητήριο την νήσο Κέα των Κυκλάδων και ένα μικρό στόλο έκανε επιθέσεις εναντίον τουρκικών πλοίων στο Αιγαίο.

Τον 18ο αιώνα οι Σουλιώτες βρίσκονται σε συνεχείς πολεμικές συγκρούσεις με τους Τούρκους Αγάδες της περιοχής τους, κατατροπώνοντας τον πολλαπλάσιο στρατό τους, μέχρι την ήττα τους από τον Αλή πασά.

Ο Ελληνισμός, λοιπόν, δεν συμβιβάσθηκε ποτέ με την τουρκική δουλεία, πήρε πολλές φορές τα όπλα, έστω και αν στο τέλος το πλήρωνε ακριβά, με το αίμα του.

ΑΝΝΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

(Πτυχιούχος Ανθρωπιστικών Σπουδών

και απόφοιτος Σχολής Δημοσιογραφίας).

Βιβλιογραφία

ΑΓΓΕΛΟΜΑΤΗ ΧΡ., Ιστορία των Ελλήνων,1826-1966, τ. 1ος,

εκδ. Γεωργιάδη, Αθήναι, 1966.

ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝ., Ιστορία του Ελληνικού Έθνους,

τ. 6ος. εκδ. Νίκας ΑΕ, Αθήνα, χχ.

ΣΒΟΡΩΝΟΥ Ν., Το ελληνικό έθνος –Γένεση και διαμόρφωση

του Νέου Ελληνισμού, εκδ. Πόλις, Αθήνα, 2004 (ανατύπωση 2017).