Το ίδρυμα εκείνο που παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στην διαμόρφωση της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής εδώ και μερικές δεκαετίες είναι αναμφισβήτητα το ΕΛΙΑΜΕΠ. Η δράση του υπήρξε πάντα συνυφασμένη τόσο με την πολιτική των ΗΠΑ στην Ελλάδα όσο και με την προώθηση βρετανικών και γερμανικών συμφερόντων. Η διακυβέρνηση Κώστα Σημίτη (1996-2004) υπήρξε αποφασιστικής σημασίας για το άπλωμα των δραστηριοτήτων του ιδρύματος. Έντονη υπήρξε η δραστηριότητα του ΕΛΙΑΜΕΠ για τα Βαλκάνια με την συμμετοχή σε διάφορα καθοδηγούμενα από τις ΗΠΑ προγράμματα δράσεων για την περιοχή, με σκοπό την «διαμόρφωση αποτελεσματικών πολιτικών για την Νότιο-Ανατολική Ευρώπη».
Φυσικά, οι φανερές αυτές παρεμβάσεις δεν αποτελούν παρά μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Στελέχη και διευθυντές του ΕΛΙΑΜΕΠ έχουν περίοπτη θέση σε διαβαθμισμένα τηλεγραφήματα της αμερικάνικης πρεσβείας, που έδωσαν στην δημοσιότητα τα Wikileaks. Στους φανερούς σκοπούς του ιδρύματος, όπως αναφέρονται στην επίσημη ιστοσελίδα του, διαβάζουμε ότι «το ΕΛΙΑΜΕΠ προωθεί τις αξίες του δημοκρατικού πλουραλισμού, έναν ορθολογικό και ψύχραιμο δημόσιο διάλογο για τις μεγάλες περιφερειακές, ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προκλήσεις, την επίλυση των διαφορών μέσω του διαλόγου και τον ευρωπαϊκό και ευρωατλαντικό προσανατολισμό της Ελλάδας». Ο ευρωατλαντισμός, η πρόσδεση δηλαδή της Ευρώπης στην «συμμαχία» με τις ΗΠΑ για την επιθετική προώθηση των σχεδίων τους στον πλανήτη μέσα από την οικονομική εξάρτηση και τον πόλεμο, καθώς και η πλήρης συμμόρφωση της Ελλάδος με αυτόν, αποτελεί βασικό και διακηρυγμένο στόχο του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Πρόεδρος και αντιπρόεδρος του ιδρύματος είναι σήμερα οι καθηγητές Λουκάς Τσούκαλης και Θάνος Βερέμης, ενώ ο Θάνος Ντόκος, που διετέλεσε γενικός διευθυντής του για 13 συναπτά έτη, διορίστηκε το 2020 σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η χρηματοδότηση του ΕΛΙΑΜΕΠ είναι ένα ακόμα μεγάλο κεφάλαιο. Τεράστια κονδύλια από ευρωπαϊκά, ερευνητικά προγράμματα αποτελούν βασική πηγή εσόδων του, ενώ στην επίσημη ιστοσελίδα του αναφέρονται στους χορηγούς του πολυεθνικές εταιρείες, αλλά και η γερμανική και η βρετανική πρεσβεία. Προγράμματα και δράσεις του υποστηρίζουν η αντιπροσωπεία της Κομισιόν στην Ελλάδα, η Διεύθυνση Δημόσιας Διπλωματίας του ΝΑΤΟ, καθώς και μεγάλα γερμανικά (Έμπερτ), αμερικανικά (Μάρσαλ) και εγχώρια (Ωνάση, Νιάρχος) ιδρύματα κλπ.
Ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο της δραστηριοποίησης του ΕΛΙΑΜΕΠ είναι φυσικά και οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις. Το ίδρυμα είναι στρατευμένο στην προώθηση μιας στρατηγικής υποχωρήσεων της Ελλάδος στον τουρκικό επεκτατισμό, στο πλαίσιο της ευρωατλαντικής πολιτικής και ενός δόγματος «ρεαλισμού». Το ΕΛΙΑΜΕΠ έβγαλε στο παρελθόν αρκετή δουλειά για το εκτρωματικό σχέδιο Ανάν, ενώ λίγο καιρό πριν έγινε αρκετός θόρυβος γύρω από τις δηλώσεις του αντιπροέδρου Θάνου Βερέμη για το Καστελόριζο. Φυσικά, από την συμβουλευτική επιτροπή του ΕΛΙΑΜΕΠ δεν θα έλειπε και ο Νίκος Μαραντζίδης (μέλος της εκλογικής επιτροπής που κατάρτησε πρόσφατα ο ΣΥΡΙΖΑ), ο οποίος έχει υποστηρίξει ανοιχτά τα… πλεονεκτήματα μιας «φινλανδοποίησης» της Ελλάδος.
Το ΕΛΙΑΜΕΠ θα λέγαμε ότι αποτελεί το άτυπο «συντονιστικό» του «κόμματος της Χάγης» στην Ελλάδα. Χαρακτηριστική ήταν η εκδήλωση που οργάνωσε το 2020 με τον εύγλωττο τίτλο «Μας συμφέρει η Χάγη;» και ομιλητές τους Γιωργάκη Παπανδρέου, Ντόρα Μπακογιάννη και Γιώργο Κατρούγκαλο. Στην ανταπόκριση του Τύπου διαβάζουμε τα εξής χαρακτηριστικά: «Κλείνοντας την συζήτηση, ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λουκάς Τσούκαλης επισήμανε πως είναι αισιόδοξο το γεγονός πως, όπως έδειξε η σημερινή συζήτηση, τα τρία μεγαλύτερα κόμματα της χώρας, η πλειοψηφία δηλαδή του ελληνικού λαού, συμφωνεί με την λογική της Χάγης»…
Η θεματολογία του ΕΛΙΑΜΕΠ δεν περιορίζεται σε θέματα στενά εξωτερικής πολιτικής. Τέτοιου είδους θεσμοί δίνουν βάση στην ιδεολογία, αφού οι κυρίαρχες πολιτικές δεν προωθούνται σε απουσία ζητημάτων που άπτονται μιας γενικότερης ηγεμονίας σε πολιτισμικό και ιδεολογικό επίπεδο. Το ίδρυμα, λοιπόν, δηλώνει ότι παρεμβαίνει σε θέματα δημοκρατίας, ανθρώπινων δικαιωμάτων (made in USA), φύλου και ταυτοτήτων, θρησκειών και βεβαίως ενημέρωσης, διαχείρισης της πληροφορίας, ΜΜΕ και «fake news».
Εν κατακλείδι, το ΕΛΙΑΜΕΠ είναι μια «δεξαμενή σκέψης», η οποία αποτελεί βασικό μοχλό για την προώθηση όλης της ατζέντας της παγκοσμιοποίησης, του ευρωατλαντισμού και του «ρεαλισμού», όπως βαπτίζεται ο ραγιαδισμός στην γλώσσα του ενδοτισμού. Είναι οργανικό κομμάτι του πολιτικού συστήματος και της «δομικής συμπολίτευσης», με ιδιαίτερο ρόλο στην οργάνωση και ενός τμήματος «διανόησης». Κάθε προσπάθεια αντιπληροφόρησης και αντίστασης από την μεριά των Ελλήνων Εθνικιστών και Πατριωτών, αναγκαστικά θα αναμετρηθεί με την επιρροή που ασκούν τέτοιοι φορείς.
Γιώργος Μάστορας