Η κυβέρνηση των «αρίστων» και το Ίδρυμα Ωνάση διαφημίζουν τα «Ωνάσεια Σχολεία» ως μια τομή στη δημόσια εκπαίδευση. Σύγχρονα εργαστήρια, ρομποτική, debate, τέχνες και τεχνολογία υπόσχονται να φέρουν το «σχολείο του μέλλοντος». Πίσω όμως από τις λαμπερές εξαγγελίες, κρύβονται σοβαρές σκιές.
Ελιτισμός με «δημόσιο» μανδύα
Τα Ωνάσεια Σχολεία θα δέχονται μαθητές μετά από εξετάσεις, αποκλείοντας παιδιά που μέχρι χθες φοιτούσαν στα ίδια κτίρια. Ο θεσμός δημιουργεί σχολεία «δύο ταχυτήτων»: λίγοι «εκλεκτοί» θα έχουν πρόσβαση στις αίθουσες υψηλής τεχνολογίας, ενώ οι υπόλοιποι μαθητές θα συνεχίσουν σε υποβαθμισμένα σχολεία, με κενά καθηγητών και φθαρμένα θρανία.
Μαθητές υπό ασφυκτική πίεση
Με πρόγραμμα που φτάνει τις 46 ώρες την εβδομάδα, οι μαθητές καλούνται να συνδυάσουν το ήδη βαρύ ωρολόγιο πρόγραμμα με επιπλέον «Groups & Clusters». Στη Γ΄ Λυκείου, όπου οι Πανελλαδικές είναι μονόδρομος, η υπερφόρτωση μοιάζει με εκπαιδευτικό αδιέξοδο. Αντί να μειώνεται το άγχος, ενισχύεται μια κουλτούρα εξουθένωσης.
Κοινωνικές ανισότητες
Παρότι το Υπουργείο μιλά για «ίσες ευκαιρίες», η πραγματικότητα είναι διαφορετική: τα παιδιά που θα έχουν προετοιμαστεί με φροντιστήρια ή ιδιαίτερα μαθήματα θα έχουν πλεονέκτημα στις εξετάσεις εισαγωγής. Έτσι, οι Ωνάσειες δομές κινδυνεύουν να γίνουν «μαγνήτης» για οικογένειες με μεγαλύτερη οικονομική δυνατότητα, διευρύνοντας το χάσμα με τα παιδιά που δεν έχουν τα ίδια μέσα.
Χαμένες γειτονιές
Τα Ωνάσεια Σχολεία δεν χτίζονται εξαρχής. Παίρνουν τη θέση υπαρχόντων δημόσιων σχολείων, αφήνοντας μαθητές και εκπαιδευτικούς ξεκρέμαστους. Ολόκληρες γειτονιές χάνουν τη φυσική τους σχολική μονάδα, για να παραδοθεί στους «εκλεκτούς».
Ιδιωτική χορηγία, δημόσια εκπαίδευση;
Η μεγαλύτερη ίσως ανησυχία είναι ο ρόλος της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Το Ίδρυμα Ωνάση δεν «συμπληρώνει» απλώς το κράτος – ουσιαστικά καθορίζει το πρόγραμμα, τις δομές και τις προτεραιότητες. Αυτό εγείρει ερωτήματα για το κατά πόσο η δημόσια εκπαίδευση παραμένει δημόσια, ή μετατρέπεται σε πείραμα όπου το κράτος παραδίδει τα κλειδιά στους χορηγούς.
Τα Ωνάσεια Σχολεία παρουσιάζονται ως πρότυπα του μέλλοντος, αλλά στην πράξη κρύβουν τον κίνδυνο ενός διχαστικού εκπαιδευτικού μοντέλου: από τη μια οι «τυχεροί» που θα φοιτούν σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, και από την άλλη η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών που θα συνεχίσει να παλεύει με ελλείψεις, κακοσυντήρητα κτίρια και χαμηλές προσδοκίες.
Η δημόσια εκπαίδευση χρειάζεται αναβάθμιση για όλους, όχι «νησίδες αριστείας» για λίγους.
ΥΓ: Ένα παράδοξο στοιχείο που πολλοί σχολιάζουν ειναι ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου υπερψήφισε και εκθείασε το νομοσχέδιο της ΝΔ για τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία, αναιρώντας πλήρως την όποια ιδεολογία της.
Υπόγειες διαδρομές Πλεύσης-Μεγάρου Μαξίμου;
Β.Κ.
