Τα τελευταία χρόνια, ακούμε συνεχώς από κυβερνητικά χείλη ότι η χώρα σημειώνει δημοσιονομική πρόοδο χάρη στην “πάταξη της φοροδιαφυγής”. Ένα από τα βασικά επιτεύγματα που προβάλλεται είναι το περιβόητο πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο μάλιστα το 2024 έφτασε σε επίπεδα-μαμούθ, και παρουσιάζεται ως αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς των ελεγκτικών μηχανισμών.
Όμως, αν κοιτάξει κανείς τα πραγματικά δεδομένα, προκύπτει μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Η υποτιθέμενη πάταξη της φοροδιαφυγής, όχι μόνο δεν έχει αποδώσει, αλλά έχει και φθίνουσα πορεία. Την ίδια στιγμή, οι αριθμοί δείχνουν ότι τα δημόσια έσοδα αυξάνονται κυρίως από την υπερφορολόγηση των νοικοκυριών και τη συνεχή ακρίβεια.
Για να κατανοήσει κανείς το μέγεθος της απόκλισης μεταξύ αφήγησης και πραγματικότητας, πρέπει πρώτα να δει τι είναι και τι αρμοδιότητες έχουν τα βασικά ελεγκτικά όργανα της ΑΑΔΕ (Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων).
Αφαίμαξη για τον απλό πολίτη – Μείωση φόρων για επιχειρηματικούς ομίλους, πολυεθνικές και off-shore
Το ΚΕΦΟΜΕΠ (Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου) είναι η υπηρεσία που έχει ως αποστολή τον εντοπισμό και τον έλεγχο περιπτώσεων πολύ υψηλού εισοδήματος, περιουσιών και πολυσύνθετων δομών. Δηλαδή, ελέγχει πρόσωπα με μεγάλη οικονομική δύναμη, όπως εφοπλιστές, επιχειρηματίες και πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα, καθώς και off-shore εταιρείες και λογαριασμούς στο εξωτερικό.
Το ΚΕΜΕΕΠ (Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων) έχει ως αποστολή να ελέγχει τις μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Είναι το όργανο που –θεωρητικά– θα έπρεπε να εντοπίζει μεγάλες φορολογικές παραβάσεις, λαθροχειρίες σε τιμολόγια, τριγωνικές συναλλαγές και κάθε μορφή μεγάλης φοροδιαφυγής από τα «μεγάλα πορτοφόλια» της αγοράς.
Ωστόσο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία για τις περιόδους 2017-2018 και 2023-2024, βλέπουμε το εξής οξύμωρο: οι φόροι που βεβαιώθηκαν και εισπράχθηκαν από τους ελέγχους αυτών των “ειδικών” κέντρων έχουν μειωθεί σημαντικά.
Πιο συγκεκριμένα:
– Οι βεβαιωμένοι φόροι από όλα τα Κέντρα Ελέγχου (συμπεριλαμβανομένων ΚΕΦΟΜΕΠ και ΚΕΜΕΕΠ) για τη διετία 2023-2024 είναι μειωμένοι κατά 13,2% σε σχέση με τη διετία 2017-2018. Δηλαδή, λιγότερα ευρήματα, λιγότερα πρόστιμα, λιγότερη “πάταξη”.
– Για το ΚΕΦΟΜΕΠ, η μείωση στους βεβαιωμένους φόρους αγγίζει το 43,7%. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο μεγάλος πλούτος και οι off-shore εταιρείες φορολογούνται πολύ λιγότερο απ’ ό,τι πριν λίγα χρόνια.
– Ακόμα χειρότερα, το ΚΕΜΕΕΠ, δηλαδή το όργανο που ελέγχει τις μεγάλες επιχειρήσεις, εμφανίζει μείωση στους βεβαιωμένους φόρους κατά 50,7%. Δηλαδή, οι πολυεθνικές και οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι δέχονται πολύ λιγότερους ελέγχους ή βεβαιώνονται λιγότερες παραβάσεις.
Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στις εισπράξεις από τους φόρους που βεβαιώνονται μέσω αυτών των ελέγχων:
– Συνολικά, οι εισπράξεις από ελέγχους έχουν μειωθεί κατά 27% στη διετία 2023-2024, σε σύγκριση με το 2017-2018.
– Ειδικά για το ΚΕΦΟΜΕΠ, η μείωση στις εισπράξεις είναι της τάξης του 47%.
– Και για το ΚΕΜΕΕΠ, η μείωση φτάνει στο 54,7%.
Τι σημαίνουν τα παραπάνω
Σημαίνουν ότι ενώ η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως καταπολεμά τη φοροδιαφυγή “από τους μεγάλους”, στην πράξη το κάνει όλο και λιγότερο. Ταυτόχρονα, το κράτος γεμίζει τα ταμεία του από αλλού: από την αυξημένη έμμεση φορολογία (π.χ. ΦΠΑ, καύσιμα, λογαριασμοί), από την ακρίβεια, και από την ασταμάτητη πίεση σε μισθωτούς, μικρομεσαίους και ελεύθερους επαγγελματίες.
Με απλά λόγια: η “ανάπτυξη” δεν έρχεται από δικαιοσύνη και έλεγχο των ισχυρών, αλλά από τη φορολογική εξόντωση των απλών Ελλήνων.
Και όλα αυτά σε μια χώρα που ξεπουλά τα λιμάνια, τα αεροδρόμια και τη δημόσια περιουσία της σε ξένους, ενώ αφήνει τους πραγματικά ισχυρούς στο απυρόβλητο.
