Η αρχή της δεκαετίας του 1990, με την κατάρρευση των απάνθρωπων και διεφθαρμένων καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού», αποτέλεσε για αρκετούς μια νέα εποχή γεμάτη ελπίδες και πίστη ότι η δική τους κριτική πνοή, αυτή του Σκεπτόμενου Ανθρώπου, θα ωριμάσει και θα κυριαρχήσει στις συνειδήσεις. Όμως, αυτό το οποίο διαπιστώνεται σήμερα είναι ότι μας έχει καταβάλλει η κουλτούρα της κοινωνίας του θεάματος, του οικονομικώς υποστασιoποιημένου ανθρώπου, οι εκπρόσωποι του οποίου παράγουν μια τρομακτική άγνοια, αρκετά γόνιμη όμως για την άνθιση αναχρονιστικών στερεοτύπων.
Κυρίαρχο αφήγημα εκείνης της εποχής ήταν η «ευρωπαϊκή προοπτική». Ένα αφήγημα δομημένο πάνω σε δυο παραδείγματα, η απλουστευτική βάση των οποίων αποδεικνύεται πηγή προβλημάτων: Από την μια, το παράδειγμα της «σύγκρουσης των πολιτισμών» του Huntington και από την άλλη, το παράδειγμα του «τέλους της ιστορίας» του Fukuyama. Σύμφωνα με αυτό το αφήγημα οι φιλοδυτικές-νεοφιλελεύθερες ελίτ των ευρωπαϊκών (κυρίως ανατολικών) χωρών, υπό την «επίβλεψη» και την έγνοια της Δύσης (ΗΠΑ) καλούνται να οδηγήσουν τους εθνοκεντρικής νοοτροπίας λαούς τους (εξ ου και ο όρος «πολιτισμοί εν συγκρούσει» του Huntington) προς την «Γη της Επαγγελίας» («τέλος της ιστορίας»), στην οποία έχει φθάσει ήδη η Δύση.
Στην πραγματικότητα, τα Εθνοκυριαρχικά Κινήματα στις χώρες της ΕΕ, η εκλογή Τράμπ, η επιλογή του Brexit κ.λπ. έδειξαν ότι τα δυτικά «πρότυπα» δεν είχαν φθάσει στην «Γη της Επαγγελίας». Αυτό το οποίο σερβιρίστηκε ως εφέλκυση των Εθνών της Ευρώπης προς την δυτική «Γη της Επαγγελίας» μοιάζει περισσότερο με μια επέκταση του αμερικανικού νεοφιλελεύθερου συστήματος προς τα δικά μας μέρη, έτσι ώστε τα αυξανόμενα προβλήματα αυτού του συστήματος έφθασαν και σε εμάς με την μορφή μιας νέας «πανδημίας», με παρενέργειες στις ανθρώπινες, κοινωνικές και εργασιακές σχέσεις πολύ πιο ισχυρές απ’ ό,τι στην Δύση.
Οι κυρίαρχες πολιτικοοικονομικές ελίτ, προκειμένου να συνεχίσουν να κυριαρχούν ανενόχλητες, ενδιαφέρονται για την παραγωγή ανθρώπων χωρίς στόμα και χωρίς σκοπό, για την κατασκευή του «homo economicus» που δεν θα καταφέρει να γίνει και «homo politicus». Διότι όταν οι άνθρωποι προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως χειραγωγήσιμα μέσα δεν είναι απαραίτητο να διαπαιδαγωγηθούν ως οφείλουν, αλλά και ούτε να χρησιμοποιούν μια γλώσσα καλλιεργημένη, μια κουλτούρα πολυσχιδή, μια ιστορία υπερηφάνειας, μια ταυτότητά ιδιαίτερη που τους δένει αρμονικά με τον Τόπο τους και συνάμα προσδίδει Νόημα στην ζωή τους ως κοινωνικά όντα.
Επομένως, το να σκεφτείς και (κυρίως) να πράξεις γύρω από την ενίσχυση της Εθνικής Παιδείας είναι σαν να σκέφτεσαι και να πράττεις για το ίδιο ακριβώς πράγμα: Δηλαδή, την ανάγκη της αλλαγής αυτού του ανθελληνικού και απάνθρωπου συστήματος που περιορίζει τον Έλληνα Άνθρωπο σε ον χωρίς στόμα και σκοπό, που δεν εγείρει καν το ερώτημα γιατί ήρθε στην ζωή και τι οφείλει να πράξει κατά την διάρκεια αυτής. Το θέμα όμως είναι ότι τα προβλήματα που έχουμε δεν μπορούμε να τα λύσουμε με εκείνες τις μεθόδους με τις οποίες τα έχουμε δημιουργήσει. Επομένως, πρέπει να εργαστούμε εκ νέου με όλες μας τις δυνάμεις για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του Έλληνα ως Εθνικού και Κοινωνικού όντος. Να αποκαταστήσουμε δηλαδή την έννοια του “homo economicus” προκειμένου αυτή να αποτελεί μια μόνο (και όχι την κυρίαρχη) από τις διαστάσεις του «homo politicus». Και αυτό απαιτεί να αλλάξουμε την μαθητική ύλη στην εκπαίδευση προς ξεκάθαρα Εθνοκεντρική κατεύθυνση, τον τρόπο σκέψης, τις εργασιακές σχέσεις, την δική μας επαφή με την Φύση και με τους συμπατριώτες μας, ώστε να μεγαλώσουμε πλέον έναν Έλληνα Άνθρωπο που θα έχει το κουράγιο να σκεφτεί και να πράξει με το δικό του κεφάλι, τόσο για το δικό του καλό όσο και για το καλό του κοινωνικού συνόλου, και όχι καθ’ υπόδειξη άλλων για τα δικά τους στενά συντηρητικά συμφέροντα. Έναν Έλληνα Άνθρωπο που θα αναπτύσσει περισσότερο την αίσθηση της δυνατότητας της ελεύθερης δημιουργίας από την αίσθηση της προσαρμογής στην υποταγή, που θα ασκεί πιο πολύ την πρακτική της ευοίωνης συνεργασίας από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, που στην θέση της οικονομικής ολιγαρχίας και εκμετάλλευσης θα αναζητά την Ευτυχία στην κοινωνική ευημερία.
Όλα αυτά, επί της ουσίας, αποτελούν πράγματα ειπωμένα που μας γυρίζουν μέχρι τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Αυτοί οι Άνθρωποι της Ελληνικής Φιλοσοφίας είναι που διαχρονικά μας έχουν υποδείξει να γνωρίσουμε τον εαυτό μας, να εξέλθουμε από τις σκιές της σπηλιάς και να βρούμε το Φως, να αναζητήσουμε την Αλήθεια μέσα από τον διάλογο, να θεωρήσουμε την ύπαρξη μας ως δημιουργικό μέρος της Φύσης και όχι ως εκμεταλλευτή αυτής.
Η μετάβαση από τον οικονομικό στον Πολιτικό Άνθρωπο αποτελεί (μία ακόμη) απαραίτητη προϋπόθεση στον Αγώνα για την Επανελληνοποίηση του Τόπου.
Γιώργος Μάστορας
