Η συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν στο Βίλνιους της Λιθουανίας δεν έγινε ανάμεσα σε δυο περίπου ισοδύναμες χώρες, αλλά κάτω από έναν νέο σχηματισμό που όλες οι πλευρές έχουν ήδη πάρει υπόψιν τους, πολύ πριν και από την πρόσφατη σύνοδο του ΝΑΤΟ. Ήδη, εδώ και μήνες, είχε προδιαγραφεί αυτή η πορεία (βλέπε ταξίδι Μπλίνκεν στην Ελλάδα, δραστηριοποίηση Πάιατ ως υφυπουργού Ενέργειας στην περιοχή, ευθυγράμμιση και ενεργοποίηση του «κόμματος της Χάγης» εντός Ελλάδος), και όλα έδειχναν ότι οι εξελίξεις προς την «συνεκμετάλλευση» και τις «Πρέσπες του Αιγαίου» θα έτρεχαν με ταχύτητα, επομένως θα ήταν πρώτες στις ατζέντες της εξωτερικής πολιτικής αμέσως μετά τις εκλογές και στις δύο χώρες.
Οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν πλήρως όλη αυτήν την σχετική «προεργασία». Ο Γεραπετρίτης ανέλαβε, ως άνθρωπος ειδικών αποστολών, το ΥΠΕΞ, ενώ στην σύνοδο του Βίλνιους έγινε μετά από 15 μήνες συνάντηση των δύο πρωθυπουργών. Φαίνεται ότι μετά από αυτήν την συνάντηση πάρθηκαν αποφάσεις, οι οποίες αφορούν ακόμη πιο προωθημένο «διάλογο» σε επίμαχα ζητήματα επιπέδου υπουργών, ξανά μέτρα «οικοδόμησης εμπιστοσύνης», καθώς και διερεύνηση προτάσεων στην κατεύθυνση «συνεργασίας» και της «συνεκμετάλλευσης». Επίσης, υπάρχει μια μεγάλη μετακίνηση της Ελληνικής πολιτικής: Από το ένα και μοναδικό νομικό θέμα (υφαλοκρηπίδα νησιών), τώρα δεχόμαστε πως έχουμε «σημαντικές διαφορές» και μάλιστα με «γεωπολιτική διάσταση». Άρα, ο «πολιτικός διάλογος», επίσημα πλέον, θα περιλαμβάνει όλα τα θέματα που έχει θέσει στο τραπέζι των διερευνητικών από το 2005 μέχρι σήμερα η Τουρκία. Μάλιστα, ο Μητσοτάκης έκανε λόγο για «βαριά γεωπολιτικά θέματα»…
Πρόκειται, λοιπόν, για μεγάλη μετακύλιση, η οποία θέτει όλα τα ζητήματα σε διαφορετική βάση. Στο βάθος πάντα υπάρχει η Χάγη, χωρίς όρους, και χωρίς πραγματικά μέτρα που να δείχνουν την παραμικρή υποχώρηση της Τουρκίας από τις επεκτατικές τις βλέψεις. Για παράδειγμα, όταν λέμε για «άλλη διάσταση της Τουρκίας στο διεθνές επίπεδο», δεν γίνεται καμία συζήτηση για κυρώσεις απέναντί της, δεν έγινε καμία νύξη από καμία δύναμη για το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο, για να μην πούμε για την κατοχή της μισής περίπου Κύπρου, την εισβολή σε συριακά και ιρακινά εδάφη κ.ο.κ. Αυτά όλα έχουν παρακαμφθεί, με την Ελλάδα και την Κύπρο να πρέπει να αντιληφθούν ότι η Τουρκία προαλείφεται για ρόλο «μεγάλου αφεντικού» στην περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου και στους αναδασμούς που θα γίνουν (ενεργειακούς, γεωπολιτικούς, στρατιωτικούς κ.λπ.).
Για να φτάσουμε στο Βίλνιους και στο «θετικό κλίμα» στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις έπρεπε, πέραν των άλλων, να αποδεχτούμε σε επίπεδο ΝΑΤΟ την διπλή ονομασία για τα στενά (καταπατώντας την συνθήκη του Μοντρέ) και ακόμη χειρότερα την κατάργηση ακόμα και της λέξης Κύπρος από το ΝΑΤΟϊκό λεξιλόγιο, αφού και η απλή αναφορά σε αυτήν ενοχλεί την Άγκυρα. Εφεξής, η ονομασία Κύπρος αντικαθίσταται από γεωγραφικές συντεταγμένες, χωρίς την παραμικρή αντίδραση εκ μέρους μας (η σκέψη για βέτο, τουλάχιστον σε αυτές τις ταπεινωτικές μετατροπές Χωρών σε χώρους, δεν πέρασε ούτε ως σκέψη από το μυαλό της κυβέρνησης Μητσοτάκη)…
Επομένως, υπάρχει μια πλήρης αποδοχή από μεριάς των πολιτικών και οικονομικών ελίτ, ότι η Ελλάδα δεν αποτελεί «χώρα πρώτης γραμμής για τον δυτικό κόσμο» (κατέπεσε πια και αυτή η ανοησία) κι ότι, για γεωπολιτικούς και οικονομικούς όρους, η Τουρκία θα τύχει ιδιαίτερης ευνοϊκής μεταχείρισης και θα της δοθούν πολλά «δώρα» προκειμένου να κρατηθεί πλησίον της Δύσης και να μετριάσει τα ανοίγματα προς Ρωσία και Κίνα. Η Ελλάδα απλώς δεν υπολογίζεται, για πολλούς λόγους. Πρέπει να συρθεί στο «μαντρί» της «ελληνοτουρκικής φιλίας», με τους όρους που θα βάζει ο ισχυρός εταίρος, και, για το καλό της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, να κάνει υπομονή, καταπίνοντας ό,τι της σερβιριστεί ως «λύση» στο Αιγαίο, στη Θράκη και στην Κύπρο.
Χαρακτηριστικός, για όλα τα παραπάνω είναι τα όσα είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόσφατη συνέντευξή του στον ΣΚΑΙ και στην Σία Κοσιώνη:
«Σία Κοσιώνη: Το θέμα Χάγη μπήκε στην χθεσινή σας συζήτηση; Ακούστηκε η λέξη;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Επιτρέψτε μου να μην μπω σε μεγάλη λεπτομέρεια στο τι συζητήθηκε χθες. Είναι προς όφελος της Ελλάδας να επιλύσει τελικά με δίκαιο τρόπο και με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο, όπως αγωνιζόμαστε να κάνουμε εδώ και δεκαετίες, αυτήν την μεγάλη διαφορά που έχουμε με την Τουρκία; Η απάντηση είναι «ναι». Αυτή είναι η άποψή μου.
Σία Κοσιώνη: Αυτό πιθανά, πάντως, περιλαμβάνει απομείωση της κυριαρχίας έτσι όπως την γνωρίζουμε σήμερα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό είναι μια σχετική έννοια, αλλά πρέπει να σας πω ότι οποιαδήποτε συμφωνία αυτού του τύπου μπορεί ενδεχομένως, ναι, να συνεπάγεται και κάποιες υποχωρήσεις από κάποιες θέσεις, οι οποίες μπορούν να αποτελούν την αφετηρία μιας διαπραγμάτευσης…».
Επίσης, πρέπει οπωσδήποτε να σταθούμε στο γεγονός, ότι η Τουρκία δεν κάνει πίσω σε κανένα ζήτημα. Ίσα - ίσα, πέρα από όσα θέτει στο τραπέζι του «διαλόγου», δημιουργεί και τετελεσμένα χωρίς να παρενοχλείται από κανέναν. Χαρακτηριστικά, ο εκπρόσωπος Τύπου του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ, συνεχίζει τις απειλές του, ενώ υποτίθεται πως μπαίνουν οι βάσεις αναθέρμανσης των σχέσεων: «Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το θέμα με την Ελλάδα χωρίς εντάσεις. Όταν εξοπλίζεις τα νησιά, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα {…} Η στρατιωτικοποίηση των νησιών παράγει μια πολύ υψηλή ένταση που κλειδώνει άλλα θέματα. Το θέμα είναι η προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων της τουρκικής μειονότητας στην Δυτική Θράκη και ο σεβασμός των νόμων της {…} Κάτι άλλο θα συμβεί αν προσπαθήσετε να φτιάξετε βάσεις στην Αλεξανδρούπολη, αν συνεχίσετε να συνωστίζετε σκάφη για να σκοτώνετε ανθρώπους στην Μεσόγειο ή αν εξοπλίσετε τα νησιά»!
Το δε τουρκικό ΥΠΕΞ, σε ανακοίνωση που εξέδωσε με αφορμή την εξαμηνιαία έκθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το Κυπριακό, τονίζει: «Μια δίκαιη, διαρκούσα και βιώσιμη διευθέτηση στην Κύπρο πρέπει να αντανακλά την βούληση των δυο λαών, και δεν μπορεί να επιβληθεί από τρίτα μέρη», καλώντας τον ΟΗΕ και την διεθνή κοινότητα «να λάβουν υπόψη ότι υπάρχουν δυο χωριστοί λαοί και δύο χωριστά κράτη στο νησί».
Όποιος δεν αντιλαμβάνεται από όλα τα παραπάνω τι σοβαροί κίνδυνοι απειλούν την Εθνική Κυριαρχία της Χώρας, τότε η όποια αντίληψή του ανταποκρίνεται πλήρως στο νόημα της λαϊκής ρήσης «συνένοχος ή βλάξ»…
Γιώργος Μάστορας
