Σύμφωνα με διεθνή μέσα ενημέρωσης στις 12 με 13 Μαΐου, Ένοπλες Δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν εισέβαλλαν στο έδαφος της Αρμενίας και συγκεκριμένα στις περιοχές Σιουνίκ και Κεγαρκουνίκ. Ως συνέπεια αυτού, στις 14 Μαΐου ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν ανέθεσε στους επικεφαλής των αρμόδιων υπηρεσιών να ξεκινήσουν διαβουλεύσεις με τον Οργανισμό του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ) για να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης στην περιοχή. Σύμφωνα με τον Νικόλ Πασινιάν, οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές είχαν συμφωνήσει ότι οι Αζέροι στρατιωτικοί θα εγκαταλείψουν το έδαφος της Αρμενίας, όμως αυτό συνέβη μόνο εν μέρει, «παρά τα συμφωνηθέντα σε υψηλό επίπεδο», γι' αυτό και δεν έθεσε το θέμα παροχής στρατιωτικής βοήθειας από τη Ρωσία νωρίτερα.
Την Πέμπτη το βράδυ ο Ν.Πασινιάν επικοινώνησε με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, και τον ενημέρωσε για τις εξελίξεις και οι προσεγγίσεις τους για το πρόβλημα ήταν ουσιαστικά ταυτόσημες, υποστήριξε ο επικεφαλής της αρμενικής κυβέρνησης.
«Στο βαθμό, που η συμφωνία δεν υλοποιήθηκε πλήρως, απευθύνθηκα στον πρόεδρο της Ρωσίας βάσει του Συμφώνου Φιλίας, Συνεργασίας και Αλληλοβοήθειας του 1997 και του Συμφώνου για τη αρμενο-ρωσική στρατιά σχετικά με την παροχή, μεταξύ άλλων, στην Αρμενία στρατιωτικής βοήθειας» ανέφερε ο Ν.Πασινιάν.
Παράλληλα ανακοίνωσε, ότι και η Γαλλία εξετάζει τη δυνατότητα να συζητηθεί το θέμα της επαρχίας Σιούνικ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά και ότι το Παρίσι είναι στο πλαίσιο εντολής του ΟΗΕ έτοιμο να παράσχει στην Αρμενία στρατιωτική βοήθεια.
Η Ρωσία ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του Γερεβάν αποσπώντας στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή, σύμφωνα με βίντεο που είδαν το φως της δημοσιότητας. Συγκεκριμένα το βράδυ του Σαββάτου η 102η στρατιωτική βάση της Ρωσίας μετέφερε ορισμένες δυνάμεις στο Σιουνίκ, ενώ όπως μετέδωσε η αρμένικη έκδοση του Sputnik, δημοσιεύοντας βίντεο στο Twitter από την περιοχή του Vayots Dzor, κατευθύνονται επιπλέον ρωσικές ενισχύσεις στην περιοχή.
Αντίδραση από ΗΠΑ
Στις 15 Μαΐου, η εκπρόσωπος του State Department Jalina Porter, δήλωσε, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακολουθούν στενά την κατάσταση στα σύνορα μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν και αναμένουν από το Αζερμπαϊτζάν να αποσύρει αμέσως τις δυνάμεις του.
Εχθροπραξίες ανάμεσα σε Κιργιστάν και Τατζικιστάν
Τα γεγονότα στο Κεγαρκουνίκ της Αρμενίας έρχονται σε συνέχεια της ένοπλης σύρραξης μεταξύ Κιργιστάν και Τατζικιστάν, η οποία διήρκησε μερικές ώρες και επέφερε σημαντικές ανακατατάξεις στον “Οργανισμό Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας” της Ρωσίας, του γνωστού ως ΟΣΣΑ, του οποίου και οι δύο χώρες είναι ιδρυτικά μέλη. Το μεν Κιργιστάν έχει καλές σχέσεις με την Τουρκία, το δε Τατζικιστάν με την Ρωσία. Τα υπόλοιπα μέλη του ΟΣΣΑ (που ιδρύθηκε το 1992 και αναφέρεται επίσης ως Σύμφωνο της Τασκένδης) είναι η Ρωσία, η Λευκορωσία, η Αρμενία και το Καζακστάν. Eπί του πρακτέου μιλάμε για έναν σοβαρό κλονισμό (με υπαιτιότητα των Τούρκων) του εν λόγω στρατιωτικού συνασπισμού, ο οποίος ιδρύθηκε προκειμένου να εξυπηρετήσει τα ρωσικά αμυντικά συμφέροντα. Ακόμη και αν οι συγκρούσεις κράτησαν μόνο μερικές ώρες λόγω εσπευσμένης παρέμβασης της Μόσχας, το πλήγμα στην συνοχή του ΟΣΣΑ (που θεωρείται ως το ρωσικό «ΝΑΤΟ») είναι ισχυρό. Είναι σαν η Ελλάδα και η Τουρκία να πολεμούν για πέντε ώρες. Οι συνέπειες για την ΝΑ πτέρυγα του ΝΑΤΟ θα ήταν καταλυτικές.
Από τα παραπάνω γεγονότα, σε συνδυασμό με τα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν στην Ανατολική Ουκρανία και την Λιβύη, προκύπτουν νέα δεδομένα για τις ρωσοτουρκικές σχέσεις. Η προσπάθεια της Ρωσίας να εμπλακεί στον «Νέο δρόμο του Μεταξιού», την φέρνει σε αντίθεση με τις τουρκικές επιδιώξεις οι οποίες σε μεγάλο βαθμό βασίζονται στον έλεγχο που ασκεί η Τουρκία σε τουρκομανικές περιοχές τις οποίες ευελπιστεί ο οικονομικός γίγαντας της Κίνας να αξιοποιήσει για τα εμπορικά προϊόντα που παράγει.
Σημαντικά συμφέροντα τόσο της Ρωσίας όσο και της Τουρκίας διακυβεύονται στην ευρύτερη περιοχή, ενώ κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια το ποιο θα είναι το αποτέλεσμα, αλλά και ο αντίκτυπος αυτών των εξελίξεων σε μία από τις πιο νευραλγικές περιοχές του πλανήτη.
Κ.Η.