«Τη Αγία και Μεγάλη Παρασκευή τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν· τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην· και προ πάντων τον σταυρόν και τον θάνατον, ά δι’ ημάς εκών κατεδέξατο· έτι δε και την του ευγνώμονος ληστού, του συσταυρωθέντος αυτώ, σωτήριον εν τω σταυρώ ομολογίαν».
Τη Μεγάλη Παρασκευή τα προβαλλόμενα εξουθενωτικά του κύρους και της δυνάμεως γεγονότα είναι πολλά. Εντάσσονται σε τρεις πτυχές, την πτυχή του βασανισμού και ευτελισμού της προσωπικότητας (εμπτυσμός, ραπίσματα, κολαφίσματα, ύβρεις, γέλωτες, πορφυρή χλαίνη, κάλαμος, σπόγγος, όξος, ήλοι, λόγχη, σταυρός), την πτυχή του θανάτου και την πτυχή της μετανοίας του πρώτου μετά το θάνατο και πριν από την ανάσταση πιστού Χριστού, του σταυρουμένου ληστή.
Κοντάκιο
Τον δι’ ημάς σταυρωθέντα, δεύτε πάντες υμνήσωμεν· αυτόν γαρ κατείδε Μαρία επί του ξύλου και έλεγεν· ει και σταυρόν υπομένεις, συ υπάρχεις ο Υιός και Θεός μου.
Οίκος
Τον ίδιον άρνα η αμνάς θεωρούσα προς σφαγήν ελκόμενον, ηκολούθει Μαρία, τρυχομένη, μεθ’ ετέρων γυναικών, ταύτα βοώσα· Πού πορεύη, τέκνον; Τίνος χάριν τον ταχύνδρόμον τελείς; Μή έτερος γάμος πάλιν εστίν εν Κανά, κακεί νυν σπεύδεις, ίνα εξ ύδατος αυτοίς οίνον ποιήσης; Συνέλθω σοι, τέκνον, ή μείνω σε μάλλον; Δός μοι λόγον, Λόγε· μή σιγών παρέλθης με, ο αγνήν τηρήσας με. Συ γαρ υπάρχεις ο Υιός και Θεός μου.
Τα σχόλια προέρχονται από το βιβλίο του Ομοτίμου Καθηγητού Ηλία Β. Οικονόμου, Ημεροδρόμιο Μεγάλης Εβδομάδος, εκδ. Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήνα 1996.
