Η πρόσφατη «αναθέρμανση» των σχέσεων Ελλάδας – Κοσόβου έχει οργανική σύνδεση με την αναβάθμιση της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ στα Δυτικά Βαλκάνια, όπως ονομάζεται εδώ και μια δεκαετία το υπερατλαντικό ενδιαφέρον για την περαιτέρω εμβάθυνση της προσπάθειας προσεταιρισμού εξαιρετικά δυσεπίλυτων ζητημάτων (όπως του Κοσόβου και της Βοσνίας).
Η φιλική συνάντηση Μητσοτάκη – Κούρτι, μετά την διφορούμενη δήλωση του Δένδια για την νομιμότητα της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, και ο άμεσος συσχετισμός της με το ψευδοκράτος στην κατεχόμενη Κύπρο, ταιριάζει απόλυτα με την ώθηση των ΗΠΑ για την πλήρη ανεξαρτησία του Κοσόβου και τον προσανατολισμό τους προς μια «διζωνική – δικοινοτική ομοσπονδία» στην Κύπρο. Θυμίζουμε ότι ο Δένδιας, εργαλειοποιώντας την γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης του 2010, δήλωσε πως «η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου δεν παραβίασε το Διεθνές Δίκαιο, καθώς δεν ήταν προϊόν παράνομης χρήσης βίας που καταδικάστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας, όπως ήταν η ανακήρυξη του ψευδοκράτους το 1983». Με αυτή την δήλωσή του ο Δένδιας έμμεσα δείχνει και την ανάληψη μιας επιπλέον ευθύνης, ώστε να αποτελέσει η Ελλάδα έναν ενεργό βραχίονα υποστήριξης και προώθησης της αμερικανικής πολιτικής. Μιας πολιτικής που συνεργεί –έστω και με διαφορές σε άλλα σημεία- με την πολιτική της ΕΕ και την απεμπλοκή των Δυτικών Βαλκανίων από τις επιρροές «τρίτων παραγόντων» και την ανασύνταξή τους στο βορειοανατολικό μέτωπο του ΝΑΤΟ. Εξού και η προσέλκυση της Σερβίας μέσω του διαλόγου Βελιγραδίου – Πρίστινα, που στηρίζει απόλυτα και η Ελλάδα.
Βαδίζοντας πάνω στο τεντωμένο σκοινί σ’ έναν φαύλο κύκλο ισορροπιών, με την απελευθέρωση της θεώρησης εισόδου να έχει τεθεί στο τραπέζι για το Κόσοβο ως πρώτη πράξη αναγνώρισης, η Ελληνική εξωτερική πολιτική –αν και δεν έχει μεταβάλει επίσημα την θέση της- ολοκληρώνει την πλήρη συμπαράταξή της με την μονοδιάστατη πολιτική των ΗΠΑ – ΕΕ και τα Δυτικά Βαλκάνια. Η πολιτική της αναγνώρισης, ήδη από το 1992, των αποσχιστικών τάσεων της Γιουγκοσλαβίας (η οποία έφερε και το «μακεδονικό ζήτημα» προ των πυλών) συνεχίζεται και με το ζήτημα του Κοσόβου. Η ώθηση προς νέες ολέθριες συμφωνίες τύπου Πρεσπών δείχνει ότι το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας θα συνεχίσει να συμμετέχει όλο και πιο υπάκουα και ενεργά σε νέους αναδασμούς, με πρόσχημα κι αιτία το Κυπριακό. Τόσο η ΝΑΤΟϊκή επίθεση του 1999 εναντίον της Σερβίας όσο και η Συμφωνία των Πρεσπών το 2018 είναι από κάθε άποψη διδακτική εμπειρία και παράδειγμα: η συντριπτική πλειοψηφία του Ελληνικού Λαού εναντιώθηκε και στις δύο περιπτώσεις, ενώ το εγχώριο πολιτικό σύστημα τις διευκόλυνε. Περασμένα ναι, ξεχασμένα όμως όχι…
Γιώργος Μάστορας
