Το Μέλαν Όναρ [μαύρο όνειρο] είναι το 4ο βιβλίο του Ηλία Κασιδιάρη.
Προηγήθηκαν...
- Τομέας Χ [2010]
- Οι άλλοι Σπαρτιάτες [2013]
- Πολιτικό ημερολόγιο φυλακής [2015]
Παράλληλα ετοιμάζεται και το 5ο βιβλίο του, με τίτλο: "Σταυροφορία κατα του Ισλαμ"
Όπως μας ενημερώνει ο συγγραφέας, στα προλεγόμενα του βιβλίου [σελ. 9-10]...
"Το Μέλαν Όναρ ξεκίνησε να γράφεται το 2015 στις φυλακές Κορυδαλλού και ολοκληρώθηκε το 2020, στις φυλακές Δομοκού! Στο ενδιάμεσο διάστημα η έντονη πολιτική μου δραστηριότητα και η ενασχόληση με τα μείζονα εθνικά και κοινωνικά θέματα με απομάκρυνε από τη μεγάλη μου αγάπη για τη συγγραφή. Το έργο αυτό επομένως συνδέεται με δύο πολύ έντονες περιόδους της ζωής μου, που σηματοδοτούν την κορύφωση της μαχης μου, ενάντια στο σύστημα.
Σε αυτή την παράνομη και εξαντλητική καταδίωξη, επέλεξα να απαντήσω και μέσω του πνευματικού μου έργου, τμήμα του οποίου αποτελεί το παρόν βιβλιο..."
Δεν είναι κάτι πρωτοφανές σ' αυτόν τον κόσμο [δυστυχώς] το να γράψει ένας αντικαθεστωτικός πολιτικος, βιβλία μέσα απο φυλακές. Είναι η μοίρα των ανθρώπων που εναντιώνονται στις δεσποτείες και στις τυραννίες, να διαφεύγουν τρόπον τινά από τις αλυσίδες που τους επιβάλλουν οι πασης φυσεως δυναστες και οι εγχωριοι τοποτηρητες τους, καταφεύγοντας στα έσχατα [αλλά πάντα ελεύθερα] πεδία του πνεύματος.
Το παρήγορο ωστόσο είναι ότι συμβαίνει συχνοτατα, αυτοί οι ελεύθεροι φυλακισμένοι να καταφέρνουν ακόμα πιο δυνατά χτυπήματα στους τυράννους, με μονο όπλο τον γραπτό λόγο τους! Που πάντα βρίσκει διοδους να δραπετεύει απο τα δεσμά και να φτάνει ως τα τρομαγμένα αυτια των ανθρωπων, θυμιζοντας τους ότι οι δυνάστες, ήσαν πρόσκαιροι, όπως και οι θεομηνίες...
Κάτι ξέρουν από τη δύναμη βιβλίων που γράφτηκαν μέσα σε φυλακές, οι διώκτες του Σολτζενίτσιν, του Γκράμσι ή του Ντοστογιεφσκυ.
Και ξερετε...
Το σοβιετικό καθεστώς έπεσε. Το "Αρχιπέλαγος Γκουλαγκ" όμως, θα μεινει στην ιστορία, για να θυμιζει στους ανθρώπους την τελική νίκη της ελευθερίας έναντι της καταπίεσης. Του φωτός έναντι του Σκότους...
Μιας όμως και μιλάω για νίκη του Φωτός έναντι του Σκότους [ή του Καλού έναντι του Κακού ή του Διός απεναντι στους Τιτανες, αν προτιμάτε...] ας δώσω εδώ τον λόγο πάλι στον κ. Κασιδιάρη, για να μας μεταφέρει την λησμονημενη γνώση, των πλασμάτων του Σκότους, στη μακρά [και συνεχή] ιστορία του Ελληνισμού.
Γραφει λοιπον ο συγγραφεας, στην εισαγωγη του αφηγηματος: "Μένιππος και Έμπουσα" [σελ. 220]...
"... Η αρχαία ελληνική παράδοση είναι γεμάτη από σκοτεινά πνεύματα και καταχθόνιες οντότητες, που μοιάζουν με τα φαντάσματα, τους βρυκόλακες και τους λυκανθρώπους, της λογοτεχνίας του μεταφυσικού....
... Στον αστειρευτο πλούτο των αρχαίων κειμένων συναντάς όντα τρομερά... Φασματα νεκρών που στοιχειώνουν παλιά αρχοντικά και κουβαλουν βαριές αλυσίδες.... Βρυκόλακες γένους θηλυκού, που γοητεύουν και αποπλανούν τους άνδρες, όπως η Εμπουσα ή η νεαρή Φιλίνιον..."
Όλα τα αφηγήματα λοιπον του βιβλίου, είναι γεμάτα απο τέτοια σκοτεινά πλασματα, που κατακυριεύουν τους ήρωες και διαρρηγνύουν τον επιφανειακό ιστό της ιστορίας, εισάγοντας στο προσκηνιο της δρασης των προσωπων, αυτό που ο Φρόυντ αποκαλούσε: id - δηλαδή το σκοτεινό υπόστρωμα του ανθρώπινου ασύνειδου.
Ωστόσο εδώ δεν πρόκειται γενικώς για το παγκόσμιο ασύνειδο αλλά για το συλλογικό ασύνειδο του Ελληνισμού, όπως διατρέχει αυτό, την ιστορία των Ελλήνων. Μια ιστορία, που θα δούμε αμεσως μετά, ότι ο συγγραφέας πετυχαίνει μέσα απο το ύφος της αφήγησης και την συζευξη ιστορικού-φαντασιακού, να κατα-δείξει ως τέτοια που είναι: συνεχής, συνεπής και αδιαταρακτη, απο τον καιρό του Κρόνου και των υποχθόνιων τεράτων, μεχρι την εποχη των συγχρονων δαιμονων της αριστερας και του εθνομηδενισμου!
Κι εδω να καμω μία μικρη παρένθεση, εντοπίζοντας ακριβώς αυτή τη χαρακτηριστική συνεχεια του Ελληνισμού, στη σύνολη αφηγηματική ροή των επιμερους αφηγηματων του βιβλιου.
Όλες οι αφηγησεις αφορουν κάποιο συγκεκριμενο ιστορικο γεγονός, απο αυτα που: "εμειναν στην αφάνεια της κατεστημενης ιστοριογραφίας" [σελ.9]
Το πρώτο αφήγημα με τίτλο: "Καλλιπυγος κόρη" λόγου χάριν, αφορά την πολιορκία του Χανδακα απο τα στρατεύματα του Νικηφορου Φωκά, το 690 μ.Χ.
Το επομενο αφηγημα με τίτλο: "Σκοτεινή νήσος" αναφερεται στην αντισταση 300 Σπαρτιατων στη νησο Σφακτηρία, απεναντι στους Αθηναίους και τους συμμαχους τους, το 425 π.Χ, κατα τη διαρκεια του Πελοποννησιακου πολέμου.
Το επομενο αφηγημα με τιτλο: "Σπονδή στην Ιουδηθ" εστιάζει στη Θεσσαλονίκη του 15ου αιώνα, όταν χιλιαδες σεφαραδιτες Εβραιοι κατεφυγαν στην Κωνσταντινουπολη, διωγμενοι απο την Ισπανια της Ισαβέλλας και του Φερδινανδου. Τους περισσότερους απο αυτους μαλιστα η Υψηλη Πυλη τους παρειχε προνόμια και τους διόρισε φοροεισπρακτορες, στους υπόδουλους πληθυσμούς της Οθωμανικης Αυτοκρατορίας [αναμεσα τους και οι τοτε ραγιαδες προγονοι μας]
Το ίδιο μοτίβο, επαναλαμβανεται λοιπόν, σε όλες τις εξιστορήσεις του βιβλιου, προσδίδοντας έτσι και μια ενότητα στις επιμέρους αφηγησεις. Θα έλεγα μαλιστα ότι η τελικη αίσθηση του αναγνωστη, αφού πλέον φτάσει στο τέλος, δεν είναι ότι διαβασε μια συλλογή διηγημάτων αλλα ενα μυθιστόρημα.
Τόσο έντονο είναι το ύφος αυτής της συζευξης ιστορίας και πλασμάτων του συλλογικού φαντασιακού, που ξεπηδάνε από τα βάθη της ύπαρξης του ελληνισμού.
Προτου όμως συνεχίσω, για να σας αναφερω καποιες σημαντικες αναλογιες του βιβλίου, με άλλα έργα του γραπτού λόγου αλλα και του συγχρονου κινηματογραφου, που διαφωτιζουν τις βαθυτερες νοηματικές αποχρώσεις του, αξίζει να σταθώ λιγάκι στον χειρισμό του ιστορικού υποστρώματος της αφηγησης.
Ο συγγραφέας λοιπον έχει πετύχει άριστα στο να αποδώσει το χρώμα, την οσμη και την εικόνα των ιστορικών περιόδων, στις οποίες διαδραματίζονται οι ιστορίες των ηρώων του και των φαντασματων τους. Θα έλεγα ότι, εξον από το καθαρα υπαρξιακο επίπεδο, στο οποίο κυρίως εστιάζει ο κ. Κασιδιάρης, το ιστορικό επίπεδο είναι τόσο εναργώς δοσμενο, ώστε συχνα ο αναγνωστης αισθανεται οτι διαβαζει ενα ιστορικο μυθιστορημα! Κι αυτό προφανως οφειλεται στην πολυ καλη ιστορικη γνωση του συγγραφεα.
Κι οταν μιλαω για ιστορικη γνωση, δεν εννοω μονον τη γεγονοτολογικη πλευρα της ιστοριας, αλλα προπαντος τη γνωση της καθημερινης ζωης των ανθρωπων σε μια ιστορικη περιοδο, τη στρατιωτικη ιστορια - εν γενει το"αρωμα" μιας αλλης εποχης. Κι αυτα ζωντανεύουν με τον πιο εντονο τροπο, μεσα απο την αφηγηση του κ. Κασιδιαρη.
Ο ιδιος αλλωστε το σημειωνει αυτό στη σελιδα 132...
"Όλβιος όστις ιστορίης έσχεν μαθησιν" [Ευτυχης όποιος γνωριζει ιστορια]
Αντρει Ρουμπλιωφ
Οπως και στο βιβλιο του Ηλια Κασδιαρη, ετσι και στο αριστουργημα του Ταρκοφσκυ. μεσα απο μια εξαιρετικη απεικονιση του ιστορικου πλαισιου, διαδραματιζεται η αρχετυπικη εσωτερικη συγκρουση
του ηρωα, που θα τον οδηγησει στην Καθαρση [κατα την Αριστοτελικη εννοια]
Δεν θα διστασω να σας πω ότι το "Μελαν Όναρ" μπορεί να παραλληλιστει, σε αυτο το επιπεδο, με το αριστουργημα του Αντρέι Ταρκοφσκυ: "Αντρέι Ρουμπλιωφ".
Όπως και ο Μεγαλος Δασκαλος του ευρωπαϊκου κινηματογραφου, ετσι και ο κ. Κασιδιαρης, συναρμόζει αρμονικά το χτίσιμο μιας ιστορικης εποχής, μέσα απο τις εικονες της ζωης των ανθρωπων, με τις τιτανιες [και ενιοτε] καταστροφικες εσωτερικες συγκρουσεις των ηρωων του.
Ωστόσο, αυτόν τον τόσο πραγματικό ιστο της ιστορίας, τον διαπερνάνε και ουσιαστικά τον επαναπροσδιορίζουν, αυτά τα σκοτεινά όντα που ξεπηδάνε απο το συλλογικο ασυνειδο του Ελληνισμού, και μεσα απο τις τραγικες συγκρουσεις των δρωντων προσωπων, προωθουν εν τελει και την ιστορια.
Η οποια ειναι δημιουργημα των ανθρωπων και οχι των κοινωνικοοικονομικων αλληλεπιδρασεων, όπως το θελει η μαρξιστικη διαλεκτικη του ιστορικου υλισμου.
Θα σας πω μαλιστα οτι η υπαρξη και η ενεργος παρουσια των οντων του συλλογικου μας ασυνειδου [αρχαια οσον και ο πολιτισμος μας] εχει ηδη ανιχνευθει και αποτυπωθει σε πλειστα εργα τεχνης.
Χαρακτηριστικοτατο υποδειγμα, αυτου του σκοτεινου και ανερμηνευτου κοσμου, το παρακατω ποιημα, απο την ποιητικη συλλογη Ιθαγενεια του Κ. Γεωργουσοπουλου [μελοποιηθηκε απο τον Γιαννη Μαρκοπουλο]
Ακούς να λένε
Ακούς να λένε στα χωριά οι γέροντες τα βράδια
κάτι μυστήρια πράματα που χτίζουν τα σκοτάδια.
Λένε για της Υπαπαντής το μέγα πανηγύρι
πως το λιβάνι πέτρωνε πριν μπει στο θυμιατήρι.
Λένε πως ψέλναν τα πουλιά στ’ αριστερό ψαλτήρι
κι απ’ τα πηγάδια φέρνανε κρασί οι καλογήροι.
Λένε για κάτι χαϊμαλιά που παίζαν στο μπαρμπούτι
κι ο γούμενος τα βάφτιζε με αίμα και μπαρούτι.
Λένε πως όποιος τα φορεί φτερά βγάζει στην πλάτη,
γίνεται αλαφροΐσκιωτος ψωμί τρώει κι αλάτι.
Ακούς να λένε στα χωριά πως και η ευχή του πιάνει
γιατί τα βόλια, αίματα είχαν του Μακρυγιάννη.
Λένε πως ο φουστανελάς πληγές είχε σαράντα
γι αυτό κι αλαφροΐσκιωτοι είμαστε λίγοι πάντα.
Ιθαγενεια
Στιχοι Κ. Μυρης [Κωστας Γεωργουσοπουλος]
Στιχοι Κι εξον από την "Ιθαγενεια" θα μπορουσα να σας αναφερω και το παραδειγμα των περιφημων αφηγηματικων δημοτικων μας τραγουδιων, που ειναι γνωστα με το ονομα: "Παραλογές"Συμφωνα λοιπον με τον μεγαλο λαογραφο μας Ν. Πολιτη, οι "παραλογες" [π.χ. "Το τραγουδι του νεκρου αδερφου" ή το "γιοφυρι της Αρτας"] δεν εχουν τιποτα να καμουν με το παραλογο.Ο ορος προερχεται απο τις παρακατολογες, οι οποιες ησαν καταλογοι αποσπασματων απο αρχαιες τραγωδιες, τα οποια τα αφηγουνταν ή τα τραγουδουσαν στον ελληνικο χωρο, αποσπασματικα - οπως σημερα τραγουδουν χωριστα τις αριες απο το συνολο μιας οπερας....Οι Παραλογες λοιπον ειναι γεματες απο τετοια θαυμαστα και επιφοβα οντα, που ξεπηδανε απο το συλλογικο ασυνειδο των Ελληνων [οπως το προσδιοριζει ο Γιουνγκ] Αυτό είναι λοιπον το βαθυτερο νοηματικο υποστρωμα του "Μαυρου Ονειρου" του Ηλια Κασιδιαρη.Μια καταβυθιση στα αρχετυπα και στο συλλογικο ασυνειδο του Ελληνισμου, που διαπερναει τη συνεχη ιστορια του απ 'ακρη σ' ακρη και μεταφραζεται σε εσωτερικη συγκρουση των ηρωων του, αλλοτε συνθλιβοντας τους και αλλοτε απελευθερωνοντας τους. Όπως το γράφει χαρακτηριστικα και ο ιδιος..."... Ας ξεκινησουμε μαζί ένα όμορφο, μυστηριακό και περιπετειώδες ταξίδι, στα αδυτα της παραδοσης και του φυλετικού ασυνειδήτου..."Τελειώνοντας ωστόσο, εχω να προσθέσω και κατι ακόμα... Οι εσωτερικες συγκρουσεις των ηρωων, που εχουν να αντιπαλεψουν τοσο με τα αρχεγονα τερατα του συλλογικου ασυνειδου των Ελληνων, οσο και με τα τερατα της ιστοριας, που παντα απειλουσαν τον Ελληνισμο, δεν πηγαινουν ετσι στον βροντο!Αντιθετως, αν κατανοησουμε οτι στο συνολο του βιβλιου, εν τελει επαναλαμβανεται η αργεχονη μαχη μεταξυ Φωτος-Σκοτους, μεταξυ Απολλωνος και Διονυσου, μεταξυ Αριμαν και Αχουρα Μασδα, εδω υπεισερχεται η Φωτεινη αναγνωση του Αριστοτελη, που αντιλαμβανεται ολες αυτες τις τρομερες και ενιοτε αυτοκαταστροφικες περιπετειες των ηρωων, ως μία οδο μεταξυ τρομου, πονου και ελεους, που καταληγει μοιραια στην Καθαρση.Κι αυτο συμβαινει με τους ηρωες του κ. Κασιδιαρη.Ναι μεν μπορει καποιοι απο αυτους να συνθλιβονται μεσα απο τα παθη τους και τις επιθεσεις των φαντασματων τους, ωστοσο η ηττα τους, ενεχει τον ρολο μιας Νεας Αρχης. Μιας Λυτρωσης.Η ηττα του ατομικου, υψωνεται σε νικη του συλλογικου.
Απο την ταινια: "Η 7η σφραγιδα" του Ιγκμαρ ΜπεργκμανΠροκεται για το ιδιο μοτιβο, που επαναλαμβανεται στο "Μελαν Όναρ"Ισως μαλιστα να μην ειναι τυχαιο οτι και στο εξωφυλλο του βιβλιου εικονιζεται ενας ιπποτης΄όπως και ο ηρωας του Μπεργκμαν...
Για οσους εχουν δει την εκπληκτικη ταινια: "Η 7η σφραγιδα" του Μπεργκμαν, ειναι φανερο ότι προκειται για το ιδιο μοτιβο, που επαναλαμβάνεται εδω κι αιωνες στην ιστορια της ανθρωποτητας.Ο σταυροφορος που επιστρεφει με αδεια χερια και βαρια ψυχη, απο τις σφαγες των Αγιων Τοπων, ανοιγει μια παρτιδα σκακι με τον Θανατο.Ξερει καλα οτι θα χασει. Αλλα η ηττα του απο τον παντοδυναμο Χαρο, θα καταστει η αφορμη, για να γλιτωσουν οι συντροφοι του, απο το Τρομερο βλεμμα του Θανατου.Η Θυσια, με τη χριστιανικη της εννοια, ως τελευταια δυναμη του ηττημενου ανθρωπου, να βγει εν τελει νικητης - αν οχι για τον εαυτο του, αλλα για τους αλλους! Καθ' όμοιον τροπο, η συντριβη των ηρωων στις αφηγησεις του βιβλιου: "Μελαν Οναρ", γινεται το εφαλτηριο για την προσπελαση του Σκοτους, απο το φως. Η ηττα και ο θανατος του ηρωα, σημαινει την καθαρση, την απελευθερωση ή την επιβιωση του εθνους, της φυλης, και εν τελει του Ελληνισμου.Α, και κατι ακομα...Μηπως σημερα, περισσοτερο απο ποτε, ο Ελληνισμος βρισκεται αιχμαλωτος των δυναμεων του Σκότους; Μηπως στην εποχη μας εχουν εγκαθιδρυσει την κυριαρχια τους οι λαμιες και οι αρπυιες, οι εμπουσες και οι δαιμόνοι;Και μηπως ειμαστε πια ανικανοι εστω και να το καταλαβουμε;Να λοιπον γιατί μας χρειαζεται πιο πολυ απο ποτε στην ιστορια μας, η Θυσια των Ολιγων...πηγη Λευτερης Πανουσης (panusis.blogspot.com)
