Η επίσκεψη Μπλίνκεν, σε Ελλάδα και Τουρκία, συνέβη σε ένα χρονικό σημείο κατά το οποίο οι ΗΠΑ προσπαθούν να σφραγίσουν την επικυριαρχία τους στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και να προωθήσουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα γεωπολιτικά συμφέροντά τους. Για την Ελλάδα, σύμφωνα και με τις δηλώσεις των ίδιων των συμμετεχόντων, οι συναντήσεις αφορούσαν τρεις τομείς: Την στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ και την συνδρομή στον πόλεμο στην Ουκρανία, τους ενεργειακούς και οικονομικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ στην περιοχή και βέβαια τα Ελληνοτουρκικά, για τα οποία, έπειτα από τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία, οι ΗΠΑ πιέζουν έντονα για μια συμφωνία «διασφάλισης» της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
Σε ό,τι αφορά τον στρατιωτικό τομέα, η επίσκεψη Μπλίνκεν φαίνεται να έδωσε ιδιαίτερο βάρος στην ακόμη μεγαλύτερη επέκταση των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων και σχεδιασμών στην Χώρα. Μάλιστα, ειδική μνεία έγινε στο στρατόπεδο της Αλεξανδρούπολης, το οποίο για τις ΗΠΑ αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά και στρατηγικά στρατόπεδα της ευρύτερης περιοχής και παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ (εννοώντας προφανώς και τον πόλεμο στην Ουκρανία). Επιπλέον, ο Μπλίνκεν δεν παρέλειψε να τονίσει τον «ηγετικό» ρόλο της Ελλάδος στην παροχή στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία και στην ανάγκη να συνεχίσει αυτή η βοήθεια αμείωτη την επόμενη περίοδο. Γεγονός που αδιαμφισβήτητα σχετίζεται με την παροχή αρμάτων Leopard και άλλων οπλικών συστημάτων, για την οποία πιέζονται όλες οι ευρωπαϊκές χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ, με την περίπτωση της Ελλάδος να σημαίνει ότι πρέπει να «ξηλωθούν» από διάφορα σημεία της Επικράτειας, ανάμεσα στα οποία είναι και τα νησιά του Αιγαίου.
Στο οικονομικό επίπεδο, αρχικά τονίστηκε η μετατροπή της Χώρας σε ενεργειακό κόμβο, ώστε να παίξει σημαντικό ρόλο στην απεξάρτηση των χωρών της ευρωατλαντικής συμμαχίας από το ρωσικό φυσικό αέριο. Επιπλέον, έγινε και αναφορά στην «πράσινη μετάβαση» της Ελληνικής οικονομίας, αλλά και στις «ποικίλες επενδύσεις» που οι ΗΠΑ επιδιώκουν στην Χώρα.
Εννοείται ότι η επίσκεψη Μπλίνκεν δεν θα μπορούσε να μην αφορά και τις σχέσεις Ελλάδος - Τουρκίας, για τις οποίες οι ΗΠΑ βλέπουν ένα μεγάλο παράθυρο ευκαιρίας. Σύμφωνα με τον Μπλίνκεν, οι δυο χώρες έχουν έρθει «πιο κοντά», έπειτα από την συνδρομή της Ελλάδος στην Τουρκία σχετικά με τις καταστροφές από τους σεισμούς, και αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχή για να επιτευχθεί, ακόμα και άμεσα, μια συμφωνία δια της διπλωματικής οδού για ζητήματα που «χρονίζουν». Άλλωστε, παρότι ο Αμερικανός ΥΠΕΞ ομολόγησε πως το θέμα συζητήθηκε και με τις δυο χώρες, δεν θέλησε να προβεί σε διευκρινίσεις, συνεχίζοντας την «ουδέτερη» πολιτική των ΗΠΑ και προτρέποντας σε «διάλογο», με «καλή πίστη», και σε «ηρεμία» μέχρι και τις εκλογές και στις δυο χώρες.
Συμπερασματικά, η επίσκεψη Μπλίνκεν κάθε άλλο παρά τυπική ήταν. Οι ΗΠΑ προσπαθούν με κάθε τρόπο να εδραιώσουν την παρουσία και την επικυριαρχία τους στην περιοχή, ενώ είναι ολοφάνερο πως η οπτική τους διακατέχεται από έναν κυνικό πραγματισμό που αφορά την επίτευξη συνολικότερων σχεδιασμών και δεν λαμβάνει καθόλου υπόψη τα συμφέροντα, τα σύνορα, την ασφάλεια και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος.
Σε αυτήν την φάση, οι ΗΠΑ από την Χώρα μας προσπαθούν να εξασφαλίσουν πολλαπλά και αλληλοσυνδεόμενα συμφέροντα, είτε αυτά αφορούν την πολεμική αντιπαράθεση με την Ρωσία, είτε την Ανατολική Μεσόγειο. Η στρατιωτική επέκταση των ΗΠΑ στην Ελλάδα, που έχει γνωρίσει αύξηση άνευ προηγουμένου τα τελευταία χρόνια, είναι ιδιαίτερα σημαντική για τον ρωσοουκρανικό πόλεμο και συνδυάζεται άμεσα με την ανάδειξη της Χώρας μας σε ενεργειακό κόμβο. Βεβαίως, κάτι τέτοιο είναι προφανές πως καθιστά την Ελλάδα στόχο σε περίπτωση κλιμάκωσης του πολέμου, αλλά αυτό για τις ΗΠΑ είναι εντελώς αδιάφορο. Επιπλέον, η παροχή στρατιωτικού εξοπλισμού από την Ελλάδα στην Ουκρανία, αφενός αποτελεί παράδειγμα και σημείο πίεσης για όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ στην περιοχή, αφετέρου ικανοποιεί και τον στόχο της σιωπηλής αποστρατιωτικοποίησης των νησιών μας μέσω της μεταφοράς οπλικών συστημάτων. Συστήματα, τα οποία στην πορεία η Ελλάδα θα επανεξοπλιστεί από τις ΗΠΑ, χωρίς βέβαια να μπορεί να τα τοποθετήσει πίσω στα νησιά της, καθώς κάτι τέτοιο θα θεωρηθεί ότι θα αυξήσει τις «εντάσεις» με την Τουρκία. Κάτι το οποίο θα είναι ιδιαίτερα βολικό, αφού οι ΗΠΑ έπειτα από τους σεισμούς βλέπουν την ευκαιρία να «σπρώξουν» την Ελλάδα σε παραχωρήσεις, ώστε να συγκρατήσουν την Τουρκία στο δυτικό άρμα. Γι’ αυτόν τον σκοπό, θα πιέσουν για οποιαδήποτε συμφωνία, για μοιρασιά ή συνεκμετάλλευση του Αιγαίου, αρκεί αυτή να γίνει με την δική τους διαμεσολάβηση και επικυριαρχία. Εξάλλου, για τις ΗΠΑ -και όχι μόνο- δεν τίθενται ζητήματα συνόρων και κυριαρχίας, αλλά ΝΑΤΟϊκά εδάφη και ύδατα, τα οποία έτσι και αλλιώς έχουν γκριζαριστεί μεθοδικά ώστε να θεωρούνται συνολικά «διαφιλονικούμενα».
Όλα τα παραπάνω είναι γνωστά και συμφωνημένα στο πλαίσιο του εγχώριου πολιτικού συστήματος, γι’ αυτό άλλωστε ο Μπλίνκεν συναντήθηκε, εκτός από τον Μητσοτάκη, και με τον Τσίπρα, ώστε να είναι ξεκάθαρο πως θα γίνουν οι κατάλληλες κινήσεις, ανεξαρτήτως κυβερνητικής σύνθεσης μετά τις εκλογές, σε γεωπολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο. Άλλωστε η… τριανδρία ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ δεν αμφισβητεί σε κανένα επίπεδο την άνευ όρων πρόσδεση της Ελλάδος στην πολιτική των ΗΠΑ και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι αυτό το ζήτημα απουσιάζει τελείως από την προεκλογική συζήτηση. Ούτε βέβαια ήταν τυχαίος ο… έπαινος του Μπλίνκεν για τον «ηγετικό» ρόλο της Ελλάδος στην ενταξιακή πορεία των Βαλκανικών χωρών, έπειτα από την Συμφωνία των Πρεσπών. Μια τέτοια κατάπτυστη συμφωνία θα ήθελαν να πραγματοποιηθεί και στην περίπτωση του Αιγαίου. Κάτι που πλέον λέγεται ανοικτά, είτε δια στόματος Ντόρας Μπακογιάννη για άμεση συνεκμετάλλευση, είτε από τον ΣΥΡΙΖΑ που έχει δηλώσει πως θα ήθελε «Πρέσπες παντού». Με την διαφορά βέβαια, ότι ένας «συμβιβασμός» σε ένδειξη «καλής πίστης» (και) στο Αιγαίο θα αφορά την περαιτέρω μείωση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Χώρα μας και όχι μόνο…
Γιώργος Μάστορας
