Το πρόγραμμα των ΕΛΛΗΝΩΝ έχει ως στόχο την αντιμετώπιση των βασικών παθογενειών που παρατηρούνται σήμερα στο ελληνικό σύστημα απονομής δικαιοσύνης:
-Α-
ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΟΥΣΙΩΝ
Το Κράτος Δικαίου έχει ως κύριο συστατικό του την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και την-συναφή μ’ αυτήν-αρχή της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης.
Στο Σύνταγμα της Ελλάδος, όπως ισχύει σήμερα, η διάκριση των εξουσιών κατοχυρώνεται με σχετικό και όχι απόλυτο τρόπο. Για παράδειγμα, ο Πρωθυπουργός και οι Υπουργοί έχουν τη δυνατότητα να είναι και Βουλευτές, δηλαδή εκτός από την εκτελεστική, κατά κανόνα ασκούν και νομοθετική εξουσία.
Επιπλέον, με το άρθρο 90 παρ. 5 του Συντάγματος η δικαστική ανεξαρτησία περιορίζεται σημαντικά, καθώς η ηγεσία της Δικαιοσύνης επιλέγεται από το Υπουργικό Συμβούλιο, δηλαδή την εκτελεστική εξουσία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Σύνταγμα της Ελλάδος δεν περιέχει τον όρο «ανεξαρτησία της δικαιοσύνης». Οι διατάξεις του ισχύοντος Συντάγματος αναφέρονται μόνο στην ανεξαρτησία των δικαστών και των δικαστηρίων. Η έλλειψη συγκεκριμένης διάταξης η οποία να κατοχυρώνει ρητά την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης είναι πολύ σημαντική τόσο από τυπικής-συμβολικής όσο και από ουσιαστικής απόψεως. Είναι απαραίτητο επομένως να υπάρξει αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να προστεθεί ρητή αναφορά στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, η οποία βέβαια στη συνέχεια θα εξειδικευτεί με πρωτοβουλίες του κοινού νομοθέτη ώστε να είναι πλήρως κατοχυρωμένη και λειτουργική στην πράξη.
Στην ίδια κατεύθυνση, θα επιδιωχθεί η τροποποίηση του προαναφερθέντος άρθρου 90 παρ.5 του Συντάγματος. Μέσα από έναν ολοκληρωμένο δημόσιο διάλογο, θα επιλεγεί το καλύτερο σύστημα για την ανάδειξη των Προεδρείων των Ανώτατων Δικαστηρίων είτε με μυστική ψηφοφορία από την Ολομέλεια του οικείου Ανώτατου Δικαστηρίου είτε με σύσταση ειδικού εκλεκτορικού σώματος με πλειοψηφία δικαστών.
Στόχος μας είναι η επίτευξη πλήρους ισονομίας και ισοπολιτείας που θα αποτελεί εγγύηση για τις ελευθερίες των πολιτών και την ύπαρξη αμερόληπτης δικαστικής κρίσης.
-Β-
ΠΟΛΥΝΟΜΙΑ, ΚΑΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ
Σε όλους σχεδόν τους τομείς του Δικαίου, παρατηρείται η ύπαρξη υπερβολικά μεγάλου αριθμού νομοθετημάτων.
Τα αίτια είναι πολλά, π.χ. το πελατειακό σύστημα, η προσπάθεια του πολιτικού συστήματος για εξυπηρέτηση ομάδων συμφερόντων, η συνύπαρξη του εθνικού με το ενωσιακό δίκαιο, η νομοθέτηση με βάση κομματικές σκοπιμότητες ή γενικότερα βραχυπρόθεσμες επιδιώξεις.
Εκτός από την πολυνομία, υπάρχει και κακονομία. Πολύ συχνά παρατηρούνται αντιφάσεις μεταξύ των νόμων, επικάλυψη αρμοδιοτήτων, ασάφειες και αμφισημίες στο κείμενο των διατάξεων, διασπορά διατάξεων σε περισσότερα νομοθετήματα, κενά δικαίου κ.α.
Η γραφειοκρατία είναι φυσικό αποτέλεσμα των ως άνω φαινομένων και με τη σειρά της προκαλεί καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης και τεράστιες δυσχέρειες στην προσωπική και επαγγελματική καθημερινότητα των πολιτών.
Για την αντιμετώπιση όλων των ανωτέρω θεμάτων, προτείνουμε την συγκρότηση Επιτροπής Νομομαθών για κάθε τομέα του δικαίου, η οποία θα αναλάβει την κωδικοποίηση της ελληνικής νομοθεσίας και την αναμόρφωσή της. Παράλληλα, πολύ σημαντική είναι η ύπαρξη ισχυρής πολιτικής βούλησης για την ενεργοποίηση και αποτελεσματική λειτουργία των υφιστάμενων θεσμών και κανόνων καλής νομοθέτησης.
-Γ-
ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ-ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΣΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ
Η Ελλάδα έχει δικαστές οι οποίοι θέλουν να απονείμουν δικαιοσύνη έγκαιρα και αποτελεσματικά, αλλά σε πολλές περιπτώσεις δεν τους παρέχεται η δυνατότητα να το πράξουν. Επίσης, η χώρα μας διαθέτει εξαίρετους δικαστικούς υπαλλήλους, οι οποίοι ενίοτε βαρύνονται με υπέρμετρα καθήκοντα τα οποία είναι ανθρωπίνως αδύνατον να φέρουν εις πέρας σε σύντομο χρόνο.
Προτείνουμε την στελέχωση των δικαστικών υπηρεσιών με επαρκή αριθμό δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων και την θωράκιση των διαδικασιών για την εισαγωγή ή αντιστοίχως πρόσληψή τους ώστε αυτή να γίνεται με πλήρη διαφάνεια και να συντελέσει στην αξιοποίηση του πραγματικά σπουδαίου και πολυάριθμου επιστημονικού δυναμικού που διαθέτει η χώρα μας.
Επιπλέον, προτείνουμε:
α) την παροχή επαρκούς υλικοτεχνικής υποδομής στους δικαστές και την υποστήριξη του πολυσχιδούς έργου τους με ειδικούς εμπειρογνώμονες από άλλα επιστημονικά πεδία σε υποθέσεις που αυτό απαιτείται.
β) την μηχανοργάνωση των δικαστικών υπηρεσιών και την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας στη λειτουργία τους.
γ) την ανάληψη νομοθετικών πρωτοβουλιών για την προδικαστική επίλυση διαφορών (είτε με την αξιοποίηση δικηγόρων-διαμεσολαβητών είτε σε διοικητικό επίπεδο ανάλογα με τη φύση της υπόθεσης)
δ) την αύξηση της καθ’ ύλην αρμοδιότητας των μονομελών δικαστηρίων σε περιπτώσεις που αυτό δικαιολογείται, ώστε να εκδικάζονται περισσότερες υποθέσεις ανά δικάσιμο.
ε) Την τροποποίηση του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων, του Κώδικα Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών και του δικονομικού δικαίου για την επιτάχυνση της εκδίκασης των υποθέσεων και την βελτιστοποίηση της ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων και της αποδοτικότητας των Δικαστηρίων
στ) την διαρκή επιμόρφωση των δικαστών και την ενίσχυση της χρηματοδότησης της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών.
-Δ-
ΔΥΣΧΕΡΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΜΑΤΟΣ
Οι δικηγόροι είναι συλλειτουργοί στην απονομή της δικαιοσύνης, όμως δεν αντιμετωπίζονται έτσι από το ελληνικό κράτος. Αντιθέτως, τις τελευταίες δεκαετίες βιώνουν μία διαρκή επιδείνωση των συνθηκών κάτω από τις οποίες ασκούν το λειτούργημά τους. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη ώστε:
α) να αυξηθεί το εύρος της δικηγορικής ύλης ώστε να προσφέρεται στους νομικούς της χώρας μας δυνατότητα αποδοτικής επαγγελματικής σταδιοδρομίας
β) να μειωθεί το διοικητικό κόστος για την προσφυγή του πολίτη στη Δικαιοσύνη, ώστε και ο πολίτης να ωφεληθεί αλλά και να υπάρχουν περιθώρια για εύλογη δικηγορική αμοιβή
γ) να δοθεί τέλος στην υπερφορολόγηση των δικηγόρων και να μειωθούν τα ασφαλιστικά βάρη όσων ανήκουν στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια
δ) να θεσμοθετηθεί η συμμετοχή των δικηγόρων στην διεκπεραίωση επιμέρους λειτουργιών του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα που απαιτούν τη συμμετοχή επιστημόνων με νομική κατάρτιση
ε) να διασφαλιστεί το καθεστώς απασχόλησης και η αμοιβή των δικηγόρων που απασχολούνται ως συνεργάτες δικηγορικών γραφείων
στ) να διασαφηνιστεί και βελτιωθεί το πλαίσιο Κώδικα Περί Δικηγόρων για τα ζητήματα της απασχόλησης των εμμίσθων δικηγόρων (αποδοχές, άδειες κ.λπ.)
ζ) να ανοίξει η συζήτηση για την μερική άρση ασυμβιβάστου των δικηγόρων ώστε να δοθεί εναλλακτική διέξοδος επιβίωσης σε πολλούς εξ αυτών χωρίς την απώλεια της δικηγορικής ιδιότητας
